توهین در فضای مجازی یکی از نتایج گسترش تعاملات اجتماعی از طریق اینترنت و فضای سایبری است. پیشرفت تکنولوژی خدمات زیادی ارائه نموده اما عدم فرهنگ سازی موجب ناهنجاری های رفتاری در این فضا شده است. فحاشی و هتک حرمت رفتار ناشایستی است که موجب آزار دیگران می شود و مجازات قانونی به دنبال خواهد داشت.
خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲-۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)
توهین و فحاشی در اینترنت چگونه اتفاق می افتد؟
توهین در فضای مجازی در حال حاضر به شکل های مختلفی انجام می شود. در گذشته افراد از طریق ایمیل در فضای مجازی فعالیت داشتند. اما امروزه با وجود شبکه های مختلف اجتماعی روش های ارتباط نیز متفاوت شده است. افراد می توانند صفحات شخصی داشته باشند. در اپلیکیشن هایی مانند تلگرام و واتساپ با یکدیگر گفتگو کنند.
برخی افراد با ساختن اکانت های جعلی و بدون نام و نشان در فضای مجازی فعالیت می کنند. ممکن است این افراد با فحاشی و توهین موجب آزار دیگران شوند. در این مواقع بزه دیده می تواند رفتار شخص را مورد تعقیب قضایی قرار دهد.
در پیام رسان های اجتماعی همچون واتساپ و تلگرام و سایر اپلیکیشن ها در صورت وقوع جرم می توان به پلیس فتا مراجعه کرد. بحثی درباره اثبات جرایم رایانه‌ای وجود دارد.
اینکه این جرایم چون از طریق سرور های خارجی اتفاق می افتد امکان پیگیری آن وجود ندارد. اما در حال حاضر پلیس سایبری به صورت تخصصی اعمال غیر قانونی را رصد می کند.
چنانچه افراد از شخصی شکایت داشته باشند می توانند به پلیس فتا مراجعه کنند. پلیس خطوط اینترنت، گوشی همراه شخص بزه دیده و سایر مدارک و مستندات را بررسی خواهد کرد و شخص مجرم را ردگیری می کند. بنابراین به بهانه غیر حقیقی بودن این فضا نمی توان رفتارهای مجرمانه همچون توهین در فضای مجازی را نادیده گرفت.
رکن قانونی توهین در فضای مجازی
توهین در فضای مجازی در قانون به طور مستقل بیان نشده است. اما با استنباط از دیگر مواد قانونی می توان این جرم را مورد پیگرد قانونی قرار داد.
در ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی توهین و فحاشی به افراد جرم انگاری شده است. در صورتی که عبارت های به کار برده شده رکیک باشد مجازات قذف در انتظار مجرم خواهد بود. اما در سایر موارد برای شخص مجازات شلاق، حبس و مجازات نقدی در نظر گرفته شده است. در قانون مجازات آمده در صورتی که به مقدسات، مقام رهبری و سایر مقامات کشور توهین شود به عنوان جرم مشدد مجازات سنگین تری در پی دارد.
توهین و مجازات در ماده ۳۰ قانون مطبوعات، ماده ۴۲ قانون وکلا، ماده ۲۰ لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری آمده و قانونگذار تلاش کرده است که با وضع قوانین مختلف از گسترش جرم جلوگیری کند.
در جرم انگاری فحاشی در فضای مجازی می توان به ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای استناد کرد. در این ماده توهین، فحاشی و هتک حیثیت افراد از طریق دستگاه های مخابراتی و فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته است.
مجازات توهین و فحاشی
در ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه آمده است که هر کس به موجب سامانه رایانه ای موجب هتک حیثیت افراد شود به مجازات جزای نقدی و نود و یک روز تا دو سال حبس خواهد رسید.
در حال حاضر برای کم کردن تراکم زندانیان برای افرادی که سوء سابقه کیفری ندارند و مرتکب توهین در فضای مجازی شده اند در اکثر مواقع جزای نقدی تعیین می شود. از طرفی جرم فحاشی و توهین از جرایم قابل گذشت است و در صورتی که مجرم بتواند از شاکی رضایت بگیرد امکان تخفیف مجازات وجود دارد.
قاضی با در نظر گرفتن شرایط وقوع جرم و وضعیت مجرم می تواند در میزان مجازات وی تخفیف قائل شود. این امر بستگی به دفاعیات وکیل و ارائه دلایل و مستندات قوی دارد.
دادگاه صالح جهت رسیدگی پرونده
اساسا دادگاه صالح برای رسیدگی به پرونده کیفری دادگاه محل وقوع جرم یا کشف جرم است. درباره توهین در فضای مجازی با توجه به رای وحدت رویه ۷۲۱-۱۳۹۰/۴/۲۱ دادگاه محل تحقق نتیجه جرم صالح به رسیدگی است. به عبارت دیگر با توجه به ذات فضای مجازی و اینکه در هر مکانی قابلیت دسترسی دارد، در محلی که بزه دیده از توهین شخص مجرم آگاه شود می تواند برای شکایت کیفری اقدام کند.
مشاوره حقوقی توهین در فضای مجازی
متاسفانه توهین در فضای مجازی به امر رایجی تبدیل شده است. افراد این جرم را ساده تلقی کرده و حتی گاها تصوری نسبت به جرم بودن این عمل ندارند.
حضور در فضای مجازی نیازمند آگاهی بخشی و فرهنگ سازی است. نبود زیرساخت های نظارتی موجب می شود افراد خاطی به شکل عنان گسیخته در این فضا حضور پیدا کرده و با توهین و فحاشی موجب تحقیر دیگران شوند.
حجم بالای پرونده های توهین و فحاشی در بستر اینترنت موجب فعالیت تخصصی وکلا در این زمینه شده است. افراد می توانند با مراجعه به وکیل کیفری و یا استفاده از خدمات وکیل آنلاین پرونده خود را پیگیری نمایند.
وکیل با ارائه مشاوره تخصصی حقوق افراد در فضای مجازی را شرح خواهد داد. در اکثر مواقع پیگیری پرونده بدون کمک گرفتن از وکیل بی فایده می باشد. زیرا جمع آوری مدارک و مستندات به اطلاعات حقوقی نیاز دارد و وکیل با ارائه لایحه دفاعیه قوی به احقاق حق خواهد پرداخت.
ثبت ديدگاه