در تمام نقاط دنیا ازدواج جز مسائلی می‌باشد که در قانون کشورها شرایط مربوط به آن پیش بینی و تفسیر شده است. حال اگر قرار باشد یک زوج از دو کشور مختلف با یکدیگر ازدواج کنند، قوانین تا حد زیادی گسترده تر خواهد شد. شرایط ازدواج با اتباع خارجی در کشور ما نیز پیش بینی شده است و قوانینی در رابطه با این موضوع نیز شکل گرفته است که لازم الاجرا می‌باشند.
طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران، به طور خلاصه می‌توان گفت که در تبیین شرایط ازدواج با اتباع خارجی، این موضوع نیاز به اجازه دولت ایران دارد و زوجین (به خصوص فرد ایرانی) باید به این موضوع اهمیت بدهند. وزارت کشور در دولت ما اختیار بررسی و صدور اجازه از جانب کشور ایران را دارد.
خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲-۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)
شرایط ازدواج با اتباع خارجی برای زنان ایرانی
با استناد به قانون مدنی ایران در مورد شرایط ازدواج با اتباع خارجی، باید به این نکته اشاره کرد که یک زن مسلمان ایرانی در حالت کلی اجازه ی ازدواج با یک مرد غیر مسلمان را ندارد. اگر یک زن ایرانی تصمیم بگیرد تا با یک مهاجر خارجی ازدواج کند، باید حتما به دنبال صدور پروانه زناشویی یا همان اجازه‌ی کتبی از دولت ایران باشد. ناگفته نماند که پروانه زناشویی تنها در مواردی صادر خواهد شد که زن ایرانی قصد ازدواج با اتباع خارجی مسلمان را داشته باشد.
وزارت کشور وظیفه ی صدور اجازه نامه از جانب دولت را برای ازدواج یک زن ایرانی با فرد خارجی مسلمان شده را دارد. دفترخانه های اسناد رسمی ازدواج در سراسر کشور ایران، از لحاظ قانونی حق ندارند تا بدون گرفتن پروانه زناشویی زوجین، عقد و ازدواج را ثبت کنند.
با استناد به ماده‌ی ۹۸۷ قانون مدنی ایران، تبعات ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی به شرح زیر می‌باشد:
- تبدیل تابعیت زنان به تابعیت دولت همسر خارج
- محدود شدن حق مالکیت در اموال
در ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی کشور ایران نیز در رابطه با شرایط ازدواج با افراد دارای تابعیت بیگانه برای زنان ایرانی موارد زیر آمده است:
- درصورتی که مانع قانونی وجود نداشته باشد.
- منوط به اجازه دولت ایران است.
- این ماده جنبه فقهی ندارد.
بنابراین می توان در مورد شرایط ازدواج با اتباع خارجی اینگونه نتیجه گیری کرد که اگر زن ایرانی بدون اینکه اجازه نامه دولت ایران را کسب کند به عقد اتباع خارجی در آید، از حمایت های دولت ایران محروم خواهد شد اما این عقد باطل نخواهد بود.
شرایط ازدواج با اتباع خارجی برای مردان ایرانی
در قوانین ایران، شرایط ازدواج با اتباع خارجی برای مردان سهل تر است؛ چرا که برای عقد با یک زن خارجی نیازی به اجازه نامه‌ی دولت ایران نخواهند داشت و در انتخاب و ازدواج با زنان مسلمان و غیر مسلمان آزاد می‌باشند.
با استناد به قوانین مدنی کشور ما، این امکان برای زنان خارجی که با مرد ایرانی ازدواج می کنند، وجود دارد که بعد از عقد به آنان تابعیت ایرانی اعطا خواهد شد.
در قانون مدنی آمده است که: (هرگاه یک مرد ایرانی با یک زن خارجی ازدواج کند همسر او یک تبعه ایران تلقی شده و ازدواج آنان باید در دفتر مقامات ایران ثبت شود. بعد از ثبت سند ازدواج همسر مرد ایرانی شاید تابعیت و پاسپورت محل اقامت خود را حفظ کند اما او نمی تواند با گذرنامه غیر ایرانی خود به ایران سفر کند.)
متقاضیان ازدواج با افراد دارای تابعیت بیگانه می‌توانند از مشاوره حقوقی رایگان موسسه حقوقی وکلای دادگستر پاسارگاد استفاده نمایند.
مراحل ازدواج با اتباع خارجی
هنگامی که شرایط ازدواج را از منظر قوانین کشورمان بررسی میکنیم، مسلماً این سوال برای ما پیش خواهد آمد که برای ثبت این ازدواج باید چه مراحلی را طی کرد؟
مراحل ازدواج با اتباع خارجی به ترتیب زیر خواهد بود:
- ارایه درخواست‌نامه مرد و زن مبنی بر صدور پروانه اجازه زناشویی به وزارت کشور
- صدور جواز عقد از طرف وزارت کشور
- گواهی مسلمان شدن همسر (گواهی مسلمان شدن مرد غیر مسلمان)
تکمیل اسناد ازدواج که شامل موارد زیر می باشد:
* امضای همسران
* دو شاهد ضمن عقد
* گواهی مبنی بر متاهل نبودن طرفین قبل عقد
* عکس کارت ملی و یا شناسنامه ایرانی و همچنین گذرنامه‌های هر دو شاهد عقد
* ارایه ۴ قطعه عکس از همسر (عکس زنان با رعایت حجاب باشد.)
* ارائه اصل مدرک اقامتی معتبر زوج (آقا)
* گواهی نامه بهداشتی مبنی بر سلامت جسمی و روحی و نداشتن هرگونه بیماری واگیردار در هر یک از زوجین
فرزندان حاصل از ازدواج
پس از آن به طور کامل شرایط ازدواج را بررسی کردیم، نوبت به آن می‌رسد که به وضعیت حقوقی فرزندان حاصل از این ازدواج را نیز به طور مختصر اشاره کنیم:
- تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج مردان ایرانی با زنان خارجی در داخل و خارج از کشور ایرانی است.
- در شرایطی که زنی خارجی که تنها متولد ایران است با یک مرد ایرانی ازدواج کند فرزند حاصله از ابتدای تولد ایرانی محسوب می شود.
- کودکان متولد شده از مادر ایرانی و پدر غیر ایرانی تبعه ایرانی محسوب نمی‌شود.
- فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی که در ایران متولد شوند این اختیار را دارند که پس از سن ۱۸ سال تمام درخواست تابعیت ایرانی کنند.
نکته: در سال های اخر به خوبی در کشورمان شاهدان بوده ایم که تعداد زیادی از زنان ایرانی بنا به دلایل مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و … با مردان افغانی ازدواج کرده اند و فرزندان حاصل از این ازدواج ها دارای حقوق شهروندی نامشخصی بودند.
در سال ۲۰۰۶ این موضوع در مجلس ایران مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت تصمیم بر آن شد که اگر این کودکان در ایران متولد شوند، می توانند پس از ترک تابعیت پدر افغانی از طریق قانونی، پس از سن ۱۸ سالگی، تابعیت ایرانی اخذ کنند و از حقوق شهروندان ایرانی بهره مند شوند.
خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲-۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)
ثبت ديدگاه