در دنیای مدرن امروز با گسترده شدن ارتباطات و متحول شدن سبک زندگی افراد، تفاوت میان زبان و نژاد مانعی برای ارتباطات میان افراد نیست. امروزه با گسترده شدن ارتباطات، ازدواج افراد با ملیت های متفاوت به امری عادی و طبیعی تبدیل شده است. در کشور ما نیز مانند سایر کشورها در مقایسه با گذشته ازدواج افراد با اتباع خارجی بیشتر شده است. طبق آماری که از سال ۹۲ به دست آمده است، ۶۶۰ مرد ایرانی با زن تبعه خارجی در این سال ازدواج کردند. همچنین در این سال ۷۴۹ زن ایرانی نیز با مرد تبعه خارجی پیوند زناشویی به ثبت رساندند. ازدواج زن یا مرد ایرانی با اتباع خارجی باید طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران انجام شود.
شرایط و مراحل قانونی ازدواج با مرد غیر ایرانی در قوانین ازدواج کشور ما آورده شده است. در این مطلب درباره ازدواج با مرد غیر ایرانی از زبان یک وکیل خانواده صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
استانداری ها مسئول رسیدگی به ازدواج با اتباع خارجی
در تمام کشورهای دنیا ازدواج از مسائلی است که در قانون کشورهای مختلف، شرایط و قوانین مربوط به آن آورده شده است.
طبق قوانین کشور ایران، ازدواج با اتباع خارجی نیاز به اجازه از دولت دارد. اجازه ازدواج مرد یا زن ایرانی با اتباع خارجی توسط وزارت کشور صادر می شود.
بر اساس “دستورالعمل شماره /۵۲۶۸م پ مورخ ۲۳/۶/۷۰” ارسال شده به استانداری های سراسر کشور، استانداری ها مسئول رسیدگی به در خواست های مربوط به ثبت ازدواج افراد ایرانی با اتباع خارجی و صدور پروانه ازدواج آن ها می باشند.
شرایط ازدواج با مرد غیر ایرانی یا خارجی
ازدواج زن ایرانی با یک مرد خارجی مانعی ندارد. اما مطابق قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، یک زن مسلمان ایرانی نمی تواند با یک مرد غیر مسلمان ازدواج کند و دولت اجازه این ازدواج را نخواهد داد. همچنین، طبق ماده ۹۸۷ قانون مدنی،” زن ایرانی مجاز است تا با فردی از اتباع خارجی ازدواج کند. در خصوص تابعیت وی، اصل بر این است تا زن بر تابعیت خود باقی بماند مگر اینکه بر اساس قوانین دولت متبوع شوهر، تابعیت همسر بر زن تحمیل گردد.”
توجه داشته باشید که یکی از شرایط و مراحل قانونی ازدواج با مرد غیر ایرانی این است که زن برای ازدواج خود باید اجازه دولت ایران را داشته باشد. بر اساس ماده ۱۰۶۰ قانون مدنی، اگر ازدواج یک زن ایرانی با یک مرد از اتباع خارجی از نظر قانون مانعی نداشته باشد، موکول به اجازه مخصوص می باشد.
توجه داشته باشید، منع قانونی که در این ماده آورده شده است، منظور همان مسلمان نبودن مرد می باشد. برای رفع شدن منع قانونی این نوع ازدواج ها، مرد غیر مسلمان باید مسلمان شود. بنابراین، تنها زمانی دولت ایران اجازه کتبی و پروانه ازدواج با یک مرد غیر ایرانی را صادر خواهد کرد که زن ایرانی قصد ازدواج با یک مرد مسلمان از اتباع خارجی را داشته باشد.
لزوم اجازه دولت برای ازدواج با اتباع بیگانه
در صورتی که اجازه ازدواج از طرف دولت صادر نشود، دفتر خانه های ازدواج اجازه ثبت نمودن این ازدواج را ندارند. بر اساس ماده ۹۸۷ قانون مدنی، “در صورتی که یک زن ایرانی با تبعه خارجی ازدواج کند و بر اساس قوانین کشور متبوع شوهر، زن تابعیت خود را از دست بدهد، از لحاظ حقوق مالی مشمول قوانین ایران نخواهد شد.” بنابراين، حق مالکیت اموال غیر منقول زن محدود خواهد شد.
توجه داشته باشید، در صورتی که یک زن ایرانی بدون اخذ اجازه نامه دولت، با یک مرد از اتباع خارجی ازدواج کند، دولت ایران از وی حمایت نخواهد کرد. اما از لحاظ فقه عقد ازدواج بین این زن و مرد باطل نمی باشد.
تغییر تابعیت در ازدواج با مرد غیر ایرانی
طبق ماده ۹۸۷ قانون مدنی، “زن ایرانی که با تبعه خارجی ازدواج کند به تابعیت ایرانی خود باقی خواهد ماند. مگر این که مطابق قانون مملکت زوج، تابعیت شوهر به واسطه وقوع عقد ازدواج به زوجه تحمیل شود. ولی در هر صورت، بعد از وفات شوهر و یا جدایی، به صرف تقدیم درخواست به وزارت امور خارجه به انضمام ورقه تصدیق فوت شوهر و یا سند جدایی، تابعیت ایرانی زن با جمیع حقوق و امتیازات راجع به آن، مجددا به او تعلق خواهد گرفت.”
اما در صورتی که قانون تابعیت کشور مرد، زن ایرانی را برای انتخاب تابعیت اصلی و تابعیت مرد آزاد بگذارد، در این صورت اگر زن بخواهد تابعیت کشور مرد را داشته باشد و دلایل موجهی نیز برای این کار داشته باشد، باید یک تقاضانامه کتبی به وزارت امور خارجه ایران بدهد تا شاید با تقاضای وی موافقت شود. زنان ایرانی که پس از ازدواج با یک مرد غیر ایرانی، تابعیت کشور همسر خود را می پذیرند، در صورتی که تحت سلطه اقتصادی یک کشور خارجی باشند، مالکیتی بر اموال غیرمنقول خود نخواهند داشت.
ثبت ديدگاه