2.4/5 - (5 امتیاز)

جلوگیری از وصول چک در مواقعی کاربرد دارد که چکی صادر می شود، صادر کننده چک باید به این موضوع توجه داشته باشد که معادل مبلغ چکی را که صادر کرده است، قبل از رسیدن موعد چک و برداشت آن توسط دارنده‌ی چک، باید در حساب خوب تامین کرده باشد تا چک برگشت نخورد. اگر صادرکننده چک به این موضوع توجه نداشته باشد، دارنده ی چک می‌تواند در صورت عدم تامین مبلغ چک، درخواست خود را مبنی بر صدور گواهی عدم پرداخت به بانک مربوطه ارائه دهد.

در چنین مواقعی اصولا آگاهی از مباحثی همچون راه های جلوگیری از وصول چک برای افراد اهمیتی دو چندان پیدا می‌کند.
همه‌ی ما به خوبی می دانیم که چک نوعی ورقه ی تجاری محسوب می‌شود که از طریق این ورقه‌ی تجاری، روند معاملات و فعالیت های تجاری بسیاری از اشخاص حقیقی و حقوقی، آسانتر می‌شود و افراد امنیت خاطر بیشتری پیدا می‌کنند. اما همانطور که میدانید در تمامی نقاط جهان ممکن است افراد سودجو و کلاهبردار از راه های غیر قانونی استفاده کنند تا به اهداف نامشروع خود دست پیدا کنند. در رابطه با موضوع وصول چک نیز این اتفاقات و کلاهبرداری ها ممکن است بسیار اتفاق بیفتد.

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲ – ۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

دلایل جلوگیری از وصول چک

خیانت در امانت و سرقت، مفقودی چک از جمله اصلی ترین مصادیقی می‌باشند که باعث می‌شوند تا صادر کننده چک برای جلوگیری از وصول چک اقدام کند. اصولا برای جلوگیری از وصول چک، روند حقوقی و قانونی به این نحو می‌باشد که صادر کننده چک در خواست خود را مبنی بر جلوگیری از وصول چک به بانک مورد نظر ارائه می دهد.

سپس بانک این درخواست را به مراجع قضایی و محاکم قانونی ارجاع می‌دهند تا به آن رسیدگی شود، مقامات قضایی نیز پس از بررسی درخواست صاحب چک بر حسب صلاحدید های قانونی، حکم جلوگیری از وصول چک را صادر می‌کند و بلافاصله پس از صدور چک، مراحل توقیف حساب با هدف جلوگیری از وصول چک انجام می‌شود.

جلوگیری از وصول چک

نحوه ارائه درخواست توقیف چک

قبل از آنکه بخواهیم در مورد نحوه ارائه درخواست توقیف برای جلوگیری از وصول چک صحبت کنیم باید به این نکته توجه داشته باشید که چک ها به انواع مختلفی تقسیم میشوند و در تمامی این چک ها، اعتبار صادر کننده مهم ترین و اصلی ترین پشتوانه ی چک می‌باشد اما در چک های تضمینی پشتوانه بانک می باشد.

 با استناد به ماده ۱ قانون چک می‌توان انواع چک را به موارد زیر تقسیم کرد:

  • چک عادی،‌ چکی است که اشخاص عهده بانک‌ها به حساب جاری خود صادر می‌کنند و دارنده آن تضمینی جز اعتبار صادر کننده آن ندارد.
  • چک تایید شده، چکی است که اشخاص عهده بانک‌ها به حساب جاری خود صادر و توسط بانک محال علیه پرداخت وجه آن تایید می‌شود.
  • چک تضمین‌شده، چکی است که توسط بانک به عهده همان بانک به درخواست مشتری صادر و پرداخت وجه آن توسط بانک تضمین می‌شود.
  • چک مسافرتی، چکی است که توسط بانک صادر و وجه آن در هریک از شعب این بانک توسط نمایندگان و کارگزاران آن پرداخت می‌گردد.

به عنوان یک قاعده ی کلی در رابطه با تمامی انواع چک ها میتوان گفت که فرد صادر کننده‌ی چک و یا ذی نفع،  هر زمان که متوجه شد که چک صادر شده توسط او به سرقت رفته است و یا خیانت در امانت و کلاهبرداری اتفاق افتاده است باید بلافاصله به بانک محال علیه ( بانکی که فرد در آن حساب دارد) مراجعه کند و درخواست توقیف چک را به بانک تحویل دهد تا از طریق مراجع قضایی دستور توقیف چک به بانک صادر شود.

قانون جلوگیری از وصول چک

شاید برای بسیاری از افراد اکنون این سوال ایجاد شود که در رابطه با جلوگیری از وصول چک طبق کدام ماده‌ی قانونی باید مراحل اقدامات حقوقی و مربوطه را انجام دهیم؟

در پاسخ به این سوال و بررسی قانونی این موضوع می توانیم به ماده ۱۴ قانون صدور چک و تبصره های آن رجوع کنیم: (صادر کننده چک یا ذینفع با قائم مقام قانونی آنها با تصریح به اینکه چک مفقود یا سرقت یا جعل شده یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرائم دیگری تحصیل گردیده می‌تواند کتاب دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد.

بانک پس از احراز هویت دستور دهنده از پرداخت وجه آن خودداری خواهد کرد و در صورت ارائه چک بانک گواهی عدم پرداخت را با ذکر علت اعلام شده صادر و تسلیم می‌نماید.

شکایت علیه جلوگیری از پرداخت چک

دارنده چک می‌تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت داده شکایت کند و هرگاه خلاف ادعایی که موجب عدم پرداخت شده ثابت گردد دستور دهنده علاوه بر مطالبه وجه چک و مجازات مقرر در ماده ۷ این قانون به پرداخت کلیه خسارات وارده به دارنده چک محکوم خواهد شد.

ذینفع در مورد این ماده کسی است که چک به نام او صادر یا ظهرنویسی شده یا چک به او واگذار گردیده باشد (یا چک در وجه حامل به او واگذار گردیده) در موردی که دستور عدم پرداخت مطابق این ماده صادر می‌شود بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف آن در مرجع رسیدگی یا انصراف دستور دهنده در حساب مسدودی نگهداری نماید.

دستور دهنده مکلف است پس از اعلام به بانک شکایت خود را به مراجع قضایی تسلیم و حداکثر ظرف مدت یک هفته گواهی تقدیم شکایت خود را به بانک تسلیم نماید در غیر این صورت پس از انقضا مدت مذکور بانک از محل موجودی به تقاضای دارنده چک وجه آن را پرداخت می‌کند.

پرداخت چک‌های تضمین‌شده و مسافرتی را نمی‌توان متوقف نمود مگر آنکه بانک صادرکننده نسبت به آن ادعای جعل نماید. در این مورد نیز حق دارنده چک راجع به شکایت به مراجع قضایی طبق مفاد قسمت اخیر ماده ۱۴ محفوظ خواهد بود.

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲ – ۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

نکات تکمیلی

  • توجه داشته باشید که برای ارائه‌ی درخواست قانونی توقیف به بانک طبق قانون صدور چک، تنها خود فرد صادر کننده چک و فرد ذینفع می تواند برای جلوگیری از وصول چک اقدام کند و اشخاص ثالث و کسانی که ذینفع محسوب نمی شوند، به هیچ عنوان نمی توانند برای جلوگیری از وصول چک اقدام کنند مگر در شرایط استثنایی که از جانب خود شخص صادر کننده وکالت داشته باشند.
  • درخواست جلوگیری از وصول چک تنها باید در بانک محال علیه مطرح شود، به بیانی بهتر برای ارائه‌ی درخواست توقیف وصول چک نمی‌توان به هر شعبه ای مراجعه کرد و تنها می توان به شعبه ای مراجعه کرد که فرد صادر کننده چک در آنجا حساب بانکی دارد.