ازدواج سفید را می توان یکی از روش های مدرن ازدواج در دنیا بدانیم که طرفین بدون تعهد کتبی و ثبت رسمی آن زندگی خودشان را شروع می کنند. این روش ازدواج به سبب این که طرفین را درگیر تعهدات مختلف اقتصادی و اجتماعی نمی کند و همچنین آن ها را در مسیر نسبتا سخت ثبت رسمی ازدواج قرار نمی دهد در سال های گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اما سوال اصلی اینجاست که ازدواج سفید چه بار قانونی دارد؟ در واقع روی بهتر سوال این است که بپرسیم این نوع ازدواج از نظر قانون چه حکمی دارد؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا باید خود ازدواج سفید را بهتر بشناسیم و آن را به درستی درک کنیم. هرچه درک ما از مواردی مانند این نوع ازدواج بیشتر باشد، می توانیم موارد و مسائل حقوقی آن را بهتر درک کنیم.
خط پاسخگویی وکلای پاسارگاد : ۰۹۲۲۸۰۲۹۸۴۲
چرا ازدواج سفید
ازدواج سفیدی که امروز با آن سروکار داریم ابتدا در کشور آمریکا و بعد از جنبشی تحت عنوان ” آزادی زنان ” شروع شد. اما اگر بخواهیم کمی به عقب تر نگاه کنیم، این ازدواج ریشه تاریخی نسبتا طولانی دارد. با کمی مرور تاریخ می توان ریشه عنوان ” ازدواج سفید ” را در کشور فرانسه جست و جو کرد.
در دوره سلطه کلیسا بر اروپا مسلما روابط زناشویی نیز بیشتر تحت کنترل پاپ ها و پدرهای روحانی بود و آن ها باید اجازه ازدواج بین دو نفر را صادر می کردند. اما مسائل مختلف باعث شد که کم کم مرد و زن به هر دلیلی بخواهند با یک دیگر زندگی کنند اما این زندگی لزوما به معنی ازدواج نبود.
در کلام ساده تر ازدواج سفید در ابتدا با مفهوم زندگی بدون رابطه جنسی هم معنی بود. عنوان ” سفید ” نیز از همین جا گرفته شده است. یعنی ملافه ای که در شب ازدواج روی تخت زوجین قرار دارد سفید باقی می ماند. ( اشاره به عدم برقراری رابطه جنسی است )
اما ازدواج سفید که بعد از جنبش آزادی زنان در آمریکا شروع شد عملا آزادی رابطه جنسی را نیز در این نوع ازدواج لحاظ کرد. در کلام ساده تر در این رابطه، دو طرف مانند هر زن و شوهر دیگری به زندگی خود ادامه می دهند. تنها تفاوتی که در این بین وجود دارد این است که عملا هیچ تعهد قانونی و ثبت شده ای بین آن ها وجود ندارد. پس می توان در همین جا بیان کرد که عملا این رابطه تحت نظارت قانون نیست. از این رو حتی در کشورهایی که این نوع ازدواج مرسوم است و از نظر قانون مشکلی برای آن ها وجود ندارد، در مواقع نیاز قانون نمی تواند در این رابطه دخالت کند. زیرا هیچ مدرک مستدلی مبنی بر رابطه آن ها وجود ندارد.
همباشی در قانون کشورهای غربی
اما بیایید از منظر قانون به این ازدواج نگاه کنیم. در دید اول قانون کشورهای غربی مشکلی با ازدواج سفید ندارند و به نوعی هیچ منع قانونی برای این نوع رابطه وجود ندارد. با وجود این که در این کشورها همچنان راه ازدواج سنتی یا همان رسمی وجود دارد و بسیاری نیز بدین طریق ازدواج خودشان را رسمی می کنند، اما زوج هایی نیز وجود دارند که دوست دارند برای شناخت بیشتر یا به هر علت دیگر بدون هیچ تعهد ثبت شده ای زندگی خودشان را شروع کنند.
همانطور که در بالا گفتیم در موارد نیاز، قانون عملا نمی تواند با قدرت کامل وارد این گونه روابط شود. زیرا اثبات رابطه ازدواج بین طرفین نیاز به سند رسمی دارد و این سند در این ازدواج ها وجود ندارد.
البته اگر طرفیت در این رابطه صاحب فرزند شوند، آن فرزند به طور قانونی تحت ولایت این والدین قرار می گیرد. از این رو بر اساس قانون رابطه بین پدر و مادر ( در ازدواج سفید ) مشخص می شود.
اما سوال دیگر این جاست که این نوع از روابط در ایران چه حکمی دارد؟ به هر حال کشورهای غربی با منش و روشی که دارند به نوعی با این گونه روابط کنار آمده اند. اگر بخواهیم کمی دقیق تر در این باره صحبت کنیم می توانیم اینگونه بیان کنیم که قانون در کشورهای غربی روی این روابط چشم پوشی کرده است و کاری به آن ها ندارد. اما داستان در کشورهایی مانند ایران کمی متفاوت تر است.
ثبت ديدگاه