یکی از موارد حقوقی که ممکن است برای هر فردی پیش بیاید، شکایت از ارگان های دولتی مانند شهرداری است. در صورتی که افراد حقیقی یا حقوقی قوانین کشور را زیر پا بگذارند، باید پاسخگو باشند. در صورتی که هر یک از ارگان های دولتی از جمله شهرداری خلاف قوانین و آیین نامه ها عمل نمایند و باعث وارد شدن خسارت به افراد شوند به گونه ای که حقی از افراد زیر پا گذاشته شود، فردی که دچار خسارت شده است حق دارد از شهرداری شکایت کند و با ارائه دادن دلیل و مدرک حق و حقوق خود را مطالبه کند. شکایت از شهرداری، یک شکایت حقوقی محسوب می شود و افراد فقط در مواردی خاص می توانند از ارگان های دولتی شکایت کیفری نمایند.
نهاد اختصاصی رسیدگی به جرایم دولتی
با اینکه امکان شکایت از دولت در دادگاه های عمومی و حقوقی وجود دارد، یک نهاد اختصاصی برای رسیدگی به جرایم مربوطه وجود دارد که توسط رئیس قوه قضائیه اداره می شود. طبق اصل ۱۷۳ قانون اساسی کار این نهاد رسیدگی به شکایات افراد حقیقی از افراد حقوقی یا ارگان های دولتی است. دفتر مرکزی این نهاد اختصاصی در تهران است. همچنین در دادگستری شهرستان های دیگر نیز دفاتر اداری دیوان مستقر می باشد. افراد با مراجعه به این دفاتر می توانند، شکایت خود را مطرح نمایند. رسیدگی به شکایت تمامی افراد از ارگان های دولتی مانند شهرداری در محدوده اختیارات دیوان عدالت اداری می باشد.
از جمله جرایمی که ماموران شهرداری مرتکب می شوند، تخریب اموال مردم است. بخش هایی از شهرداری برای جلوگیری از ساخت و ساز غیر مجاز می باشد که در رابطه مستقیم با اموال مردم است. بنابراین شکایات زیادی علیه شهرداری به منظور مطالبه خسارات وارد شده ناشی از تخریب به دیوان عدالت اداری مطرح می شود.
نحوه شکایت از شهرداری
مرجع رسیدگی به شکایات افراد از شهرداری بستگی به نوع تخلف انجام گرفته توسط شهرداری دارد. اگر عملی که شهرداری انجام داده است در قانون جرم محسوب شود، باید علیه شهرداری در دادگاه کیفری طرح شکایت کیفری نمایید.
اما در صورتی که شکایت از شهرداری به دلیل دعاوی مدنی و درباره حقوق خصوصی مردم باشد، در دادگاه عمومی حقوقی رسیدگی خواهد شد. در زیر تعدادی از شکایات که در دادگاه عمومی علیه شهرداری مطرح می شوند، آورده شده است:
- در صورت تصرف زمین یا ملک شخصی افراد توسط شهرداری
- اعتراض کردن به عوارض شهرداری
- به وجود آمدن اختلاف بین افراد و شهرداری در قراردادهای پیمانکاری
- وارد کردن خسارت مالی شهرداری به مردم
در صورتی تصمیمات ارگان های دولتی باعث تصدی حقوق افراد شود، این افراد می توانند به دیوان عدالت اداری شکایت نمایند. در زیر به بعضی از این موارد اشاره خواهیم کرد:
- به وجود آوردن اختلال در انجام امور کاری مربوط به ارباب رجوع
- اخراج کردن کارکنان به ناحق
- صادر کردن پروانه ساخت بر خلاف قانون
- کمیسیون ماده ۱۰۰
- خودداری کردن از صدور پروانه ساخت قانونی
اما در مواردی که حقوق افراد در انجام امور حاکمیتی توسط شهرداری زیر پا گذاشته شود، فرد با مطرح کردن مشکل در اداره تکریم ارباب رجوع می تواند، حق خود را مطالبه نماید. در صورتی که پس از بررسی شهرداری به عنوان مقصر شناخته شود و مسئولیت را قبول نکند، ادامه رسیدگی به شکایت به کمیسیون ذی صلاح ارسال خواهد شد. همچنین در صورتی که شهرداری منکر موضوع شود، افراد برای مطالبه حق خود می توانند توسط وکیل دیوان عدالت اداری شکایت کنند.
نکات مهم در خصوص شکایت از شهرداری
شهرداری از قسمت های مختلفی تشکیل شده است و هر کدام از این ارگان ها، کمیسیون مخصوصی برای رسیدگی به شکایات مردم علیه ارگان مربوطه دارند. صدور رای مربوط به شکایات مطابق با تصمیماتی که در کمیسیون مربوطه گرفته می شود، انجام خواهد شد. همچنین رسیدگی به آراء صادر شده نیز در همان کمیسیون صورت خواهد گرفت. در صورتی که یکی از طرفین دعوی نسبت به رای صادر شده از طرف کمیسیون معترض باشد، باید در دیوان عدالت اداری شکایت نماید. طرح شکایت در دیوان عدالت اداری علیه شهرداری به صورت زیر انجام می شود:
- در صورتی که شکایت از شهرداری دارای جنبه عمومی باشد، تحت نظر هیات عمومی دیوان انجام خواهد شد.
- در صورتی که شکایت از شهرداری دارای جنبه عمومی نباشد و دارای شاکی خصوصی باشد در شعب دیوان انجام می شود.
نحوه اجرای حکم دیوان عدالت علیه شهرداری
طبق قانون امکان توقیف اموال شهرداری برای پرداخت کردن خسارات وجود ندارد و شهرداری تنها می تواند از بودجه ای که در همان سال یا سال بعد در یافت کرده است، خسارت وارده را پرداخت کند. توجه داشته باشید که شهرداری تنها برای یک سال می تواند از این قانون استفاده نماید و در صورتی که پس از گذشت یک سال هنوز خسارات وارد شده را جبران نکرده باشد، توقیف اموال شهرداری عملی می شود و حکم اجرا می شود. همین طور شخص شهردار به دلیل سرباز زدن از اجرای حکم به یک سال انفصال از خدمت محکوم خواهد شد.
همان طور که در قبل اشاره کردیم، دیوان عدالت اداری مسئول رسیدگی به احکام و اجرائیات کمیسیون های شهرداری است. بنابراین در صورتی که فردی از سمت هر کدام از کمیسیون ها دچار خسارت شود، می تواند به دیوان عدالت شکایت نماید. دیوان عدالت اداری به موارد زیر رسیدگی می کند:
- کارهایی که بر خلاف اساس نامه های دولتی و قانون باشد.
- بررسی کردن آرا صادر شده از طرف کمیسیون ها
حکم نهایی صادر شده توسط دیوان عدالت اداری چه موافق رای صادر شده قبلی باشد یا مخالف آن باشد، باید اجرا شود و در صورت سرپیچی پیگرد قانونی خواهد داشت.
ثبت ديدگاه