سفته بانکی به عنوان طلب یک سند تجاری دارای اهمیت بسیار و کاربرد های فراوانی است. وصول سفته مانند چک دارای ضمانت اجرایی نمی باشد، اما همچنان در برخی از مبادلات مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از مسائل مربوط به سفته ظهرنویسی یا پشت نویسی آن است. در این مطلب درباره ظهرنویس سفته و تفاوت آن با ضامن صحبت خواهیم کرد، با ما همراه باشید. همچنین برای دریافت مشاوره حقوقی تخصصی از بهترین وکیل چک و سفته تهران با گروه وکلای پاسارگاد در ارتباط باشید.
ظهر نویسی سفته چیست؟
در قانون تجارت مقررات مربوط به سفته آورده شده است. مطابق قانون تجارت، سفته یک سند تجاری است که بر اساس آن شخص امضا کننده متعهد می شود که مبلغی را در زمان تعیین شده به طور عندالمطالبه، در وجه حامل و یا به حواله کرد شخصی پرداخت نماید.
سه روش تنظیم سفته توسط صادر کننده سفته:
- حالت اول این است که فرد صادر کننده سفته آن را در وجه یک شخص معین بنویسد. در این حالت تنها همان فرد می تواند، درخواست مطالبه سفته را داشته باشد. توجه داشته باشید که اگر سفته به صورت عندالمطالبه باشد یا برای تاریخ مشخصی نوشته شده باشد، نتیجه متفاوت خواهد بود.
- حالت دوم این است که صادر کننده سفته آن را در وجه حامل بنویسد، یعنی نام شخصی که سفته برای وی صادر شده است، در سفته نوشته نشود. در این حالت هر شخصی که سفته را در اختیار داشته باشد، می تواند آن را مطالبه نماید.
- حالت سوم این است که صادر کننده سفته آن را به حواله کرد صادر کند. در این حالت شخصی که سفته برای وی صادر شده است، می تواند اقدام به مطالبه آن نماید. همچنین دارنده سفته می تواند آن را به فرد دیگری نیز انتقال دهد. بنابراین در صورتی که صادر کننده سفته تمایل ندارد که دارنده سفته آن را به فرد دیگری حواله دهد، باید روی عبارت “حواله کرد” در سفته خط بکشد، تا دارنده سفته نتواند آن را به فرد دیگری حواله دهد.
مسئولیت و نقش ظهرنویس سفته
علاوه بر موارد گفته شده، ممکن است سفته ظهر نویسی نیز شده باشد. ظهرنویسی سفته به این معنا است که فرد صادر کننده سفته، در پشت یا ظهر سفته عبارتی را نگارش کند. معمولا ظهرنویسی سفته با اهداف زیر صورت می پذیرد:
- انتقال دادن سفته
- وکالت دادن برای مطالبه سفته
- ضمانت کردن سفته
به این دلیل که موارد گفته شده در پشت سفته نگارش می شوند، به این کار پشت نویسی یا ظهر نویسی سند تجاری گفته می شود.
مسئولیت تضامنی چیست؟
در صورتی که تعداد بدهکاران بیشتر از یک نفر باشند، تمامی این افراد در مقابل شخص طلبکار مسئولیت دارند. به طوری که همانند صرافی ها فرد طلبکار برای مطالبه درخواست و طلب خود مجاز است، به هر کدام از افراد بدهکار مراجعه نماید. مثلا در سفته حسن انجام کار هر یک از ظهرنویسان در حکم ضامن نیز خواهند بود.
ظهرنویسی یعنی چه؟
پشت نویسی یعنی منتقل کردن سند تجاری به فرد دیگر که با امضای شخص صادر کننده سفته در پشت سفته صورت می پذیرد. با این کار سند تجاری با تمام خصوصیات و محدودیت هایی که دارا می باشد، به فرد جدید انتقال داده می شود. به طوری که دارنده جدید سفته از لحاظ حقوق و تکالیف جایگزین فرد قبلی می شود. ظهر نویسی تنها با امضای شخص دارنده فعلی تحقق می یابد و به دارنده جدید انتقال داده می شود.
همچنین ظهرنویسی می تواند با ذکر نام منتقل الیه یعنی فردی که سفته به وی منتقل می شود یا در وجه حامل و بدون درج نام دارنده سفته صادر شود. درج کردن تاریخ در ظهرنویسی الزامی نمی باشد، ولی درج تاریخ در اسناد تجاری و غیر تجاری نشان دهنده اهلیت طرفین در زمان بستن قرارداد و انتقال می باشد. در صورتی که فرد ظهرنویس در زمان انتقال دارای اهلیت نباشد، ظهرنویسی که انجام داده است باطل می باشد. در موارد زیر ظهرنویسی شخص در زمان انتقال باطل است:
- شخص دارای جنون باشد.
- به سن قانونی خود نرسیده باشد.
- به علت ورشکستگی حق مداخله در امور مالی خود را دارا نباشد.
ضمانت سفته
ضمانت یعنی یک شخص ثالث متعهد می شود که صادر کننده سند یا ظهرنویس آن یا هر شخص دیگری که پرداخت نمودن وجه را ضمانت کرده است، هنگام تاریخ سررسید سند، مبلغ درج شده در سند تجاری را می پردازد، در غیر اینصورت دارنده می تواند برای مطالبه درخواست و طلب خود به ضامن مراجعه نماید. بین شخص ضامن و شخصی که از وی ضمانت کرده است، مسئولیت تضامنی می باشد.
تشخیص ضامن از ظهرنویس سفته
تمام افراد زیر که امضای آن ها در سند تجاری درج شده است، درباره سند تجاری و دارنده سند مسئولیت تضامنی دارند:
- صادر کننده سند تجاری
- ظهرنویس سفته یا سند تجاری
- ضامن سند تجاری
ضامن و ظهر نویس سفته یا سند تجاری هر دو در مقابل پرداخت مبلغ سند دارای مسئولیت تضامنی هستند. مسئولیت ضامن، تابع مسئولیت شخصی است که از وی ضمانت شده است. در صورتی که این شخص از مسئولیتی که دارد بری شود، به تبع وی ضامن نیز بری خواهد شد. همچنین در صورتی که ظهرنویس سفته امضاء کننده سند تجاری باشد، دارنده سند می تواند طلب خود را از وی مطالبه نماید. این در حالی است که اگر امضا کننده ضامن سند تجاری باشد، برای مطالبه وجه نمی توان به وی مراجعه کرد.
بنابراین در صورتی که امضاء کنندۀ سند تجاری، ضامن سند باشد، دارنده سند نمی تواند وجه خود را از وی مطالبه نماید. اما اگر ظهرنویس سفته امضا کننده سند تجاری باشد، در قبال پرداخت وجه سند دارای مسئولیت تضامنی خواهد بود.
ثبت ديدگاه