در رابطه با پس گرفتن هدایای دوران آشنایی باید اذعان کرد که قبل از انجام عقد ازدواج بین زن و مرد، معمولا مرحله آشنایی یا نامزدی بین زوجین می باشد. در این مرحله زن و مرد درباره زندگی مشترک خود در آینده صحبت می کنند تا درباره آن به توافق برسند. بر خلاف عرفی بودن دوران نامزدی، در این باره در قانون مدنی یک سری قوانین و مقررات تدوین شده است.
از جمله احکام دوران نامزدی و دوستی این است که زن یا مرد می توانند از وعده نامزدی رجوع نمایند. به این دليل که هیچکس نمی تواند کسی را وادار به ازدواج کند. بنابراین، ممکن است وعده نامزدی به هر دلیلی به هم بخورد و دو طرف بر اساس عادات و رسوم و عرف، به یکدیگر هدایایی داده باشند. قانونگذار شرایط پس گرفتن هدایای نامزدی را در قانون پیش بینی کرده است. در این مطلب درباره نحوه پس گرفتن هدایای آشنایی، دوستی و قبل از ازدواج از زبان وکیل خانواده صحبت خواهیم کرد، با ما همراه باشید.
استرداد و پس گرفتن هدایای زمان آشنایی
مطابق ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی ” هر یک از نامزدها می توانند در صورت به هم خوردن وصلت منظور، هدایایی که به طرف دیگر یا ابوین او برای وصلت منظور داده است را مطالبه کند و اگر عین هدایا موجود نباشد، مستحق قیمت هدایایی خواهد بود که عادتا نگاه داشته می شود. مگر اینکه آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد .”
در این ماده درباره هدایایی که در مرحله خواستگاری و انجام عقد ازدواج بین طرفین رد و بدل می شود، صحبت شده است. بنابراین، این حکم هدایای بعد از عقد مانند شیربها را شامل نخواهد شد. استرداد هدایای دوران عقد جزو احکام عقد هبه محسوب می شود. همینطور، در این ماده اموال مصرفی و غیر مصرفی از یکدیگر تفکیک شده اند که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
دعوای پس گرفتن هدایای آشنایی در دادگاه خانواده مطرح و بررسی می شود و این کار با دادن دادخواست پس گرفتن هدایای نامزدی صورت می پذیرد.
پس گرفتن هدایای مصرف شدنی دوران دوستی و آشنایی
اگر یکی از طرفین در دوران نامزدی هدایایی را به طرف مقابل داده باشد و این هدیه ها جزو اموال مصرف شدنی باشند، فرض بر این خواهد بود که این گونه هدایا برای مصرف شدن به فرد داده شده است و به این دلیل که این هدایا معمولا عادتا نگه داشته نمی شوند، بنابراین این گونه هدایا یا قیمت آن ها قابل مطالبه نمی باشند. هدایای مصرف شدنی هدایایی مانند شیرینی، گل، میوه و … می باشند و قابل استرداد نخواهند بود.
پس گرفتن هدایای غیر مصرفی دوران دوستی
معمولا افراد هدایای غیر مصرفی را نگهداری می کنند و این هدایا با یک بار استفاده مصرف نمی شوند. به همین دلیل این اموال دارای ارزش بیشتری می باشند و برای راضی کردن طرف مقابل به ازدواج به وی هدیه می شوند. با به هم خوردن وعده ازدواج، دلیلی برای نگه داشتن هدایای دوران دوستی و نامزدی وجود ندارد. بنابراين، در صورتی که وعده ازدواج به هم بخورد، طرفین باید هدایایی مانند حلقه نامزدی که به یکدیگر داده اند را برگردانند.
در صورتی که یکی از طرفین قصد برگرداندن هدایا را نداشته باشد، طبق این ماده می توان هدایای نامزدی را استرداد کرد. همینطور، اگر که یکی از طرفین هدایای نامزدی را تلف کرده باشد و در تلف شدن مال مقصر باشد، باید بهای آن را پرداخت نماید. اما، در صورتی که تلف شدن هدیه به صورت غیر عمد باشد، فرد هیچ گونه مسئولیتی برای پس دادن آن نخواهد داشت.
دادگاه صالح دعوای پس گرفتن هدایای دوران دوستی و نامزدی
طبق “ماده ۴ قانون حمایت خانواده”، دعاوی که در رابطه با نامزدی و استرداد هدایای آن می باشند، در دادگاه خانواده رسیدگی می شوند. همینطور طبق ماده ۱۲ این قانون، هر یک از طرفین که قصد طرح دعوا را داشته باشد باید در دادگاه صالح دادخواست خود را مطرح نماید. در صورتی که زن درخواست پس گرفتن هدایای آشنایی را داشته باشد می تواند دادخواست استرداد هدایا را در دادگاه محل سکونت خود یا محل سکونت طرف مقابل مطرح نماید. اما اگر مرد درخواست استرداد داشته باشد، تنها می تواند درخواست خود را در دادگاه صالح محل سکونت زن مطرح نماید تا به آن رسیدگی شود.
آیا هدایایی دوران دوستی و نامزدی به دست آوردن مال از طریق نامشروع می باشد؟
در صورتی که یک فرد مالی را از طریق نامشروع به دست آورد، مال به دست آمده نیز نامشروع خواهد بود. متاسفانه، تعدادی از افراد به قصد کلاهبرداری با طرف مقابل خود ارتباط دوستی برقرار می نمایند تا از راه نامشروع اموالی را به دست آورند. به همین دلیل قانون گذار با وضع قوانین مربوط به دوران نامزدی این امکان را فراهم کرده تا در صورتی که زن و مرد بر امر ازدواج با یکدیگر به توافق نرسند، بتوانند هدایا و اموالی که در دوران نامزدی و آشنایی به یکدیگر داده اند را استرداد نمایند. بنابراین، افرادی که قصد به دست آوردن مال از راه نامشروع را دارند و با این قصد با طرف مقابل ارتباط دوستی برقرار می نمایند، ناکام می مانند.
از طرف دیگر تمام افراد نیز به قصد کلاهبرداری با طرف مقابل خود ارتباط دوستی برقرار نمی کنند. بنابراین، باید در دوران نامزدی و دوستی از طرف مقابل شناخت کافی به دست آورد و نسبت به خریدن هدایای گران قیمت و جمع آوری مدارک برای اثبات آن دقت بیشتری به خرج داد.
ثبت ديدگاه