عواقب نبستن قرارداد با کارگر و کارمند چیست؟

از زمان گسترش صنعت رابطه کارگر و کارفرما با چالش های زیادی همراه بوده است، و پیامد ها و عواقب نبستن قرارداد با کارگر یکی از مسائلی است که بیشتر از آنکه کارگر را با مشکل مواجه سازد، کارفرما را به دردسر خواهد انداخت. 

در حال حاضر فضای تولید و اشتغال زایی محدود بوده و از طرفی تعداد افراد جویای کار و نیروی جوان داوطلب در حال افزایش است، جوانانی که با امید و انگیزه بالا از دانشگاه فارغ التحصیل شده، اما در مواجه با بازار کساد رشته تحصیلی خود حاضر می شوند، به هر نوع شغلی بپردازند تا منبع درآمدی داشته باشند.

چنین شرایطی کارفرمایان را ترغیب می کند که با نادیده گرفتن حقوق کارگری، از بین بردن امنیت شغلی و نبستن قرارداد با کارگر به طور ناعادلانه از نیروی آماده به کار بهره ببرند. 

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲-۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

مبنا قرارداد کار چیست و عواقب نبستن قرارداد با کارگر چیست؟ 

قانونگذار در ماده ۷ قانون کار درباره لزوم تنظیم قرارداد کتبی با کارگر سخن گفته است و نبستن قرارداد با کارگر می تواند پیامدهای مختلفی داشته باشد. 

در ماده ۷ قانون کار آمده است که:

قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق‌السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر‌موقت برای کارفرما انجام می‌دهد.

‌تبصره ۱ – حداکثر مدت موقت برای کارهایی که طبیعت آنها جنبه غیر مستمر دارد توسط وزارت کار و امور اجتماعی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

‌تبصره ۲ – در کارهایی که طبع آنها جنبه مستمر دارد. در صورتی که مدتی در قرارداد ذکر نشود، قرارداد دائمی تلقی می‌شود.

پیامد و عواقب نبستن قرارداد با کارگر یا کارمند در قانون

بر اساس ماده ۷ تنظیم قرارداد با کارگر مبنای قانونی دارد و نبستن قرارداد با کارگر هم کارگر و هم کارفرما را به دردسر می اندازد، که در زیر به برخی از مشکلات عدم تنظیم قرارداد اشاره می شود.

_ در صورت نبستن قرارداد رابطه کارگر و کارفرما مشمول قواعد کلی اداره کار و رفاه اجتماعی خواهد شد. 

_ در صورتی که قراردادی تنظیم نشده باشد، جزئیات پرداختی به کارگر شفاف نیست و کارگر می تواند در این باره ادعاهای مختلفی داشته باشد. 

_ نبود قرارداد باعث می شود که تاریخ مشخصی برای شروع همکاری و اتمام آن وجود نداشته باشد و در این صورت همکاری کارگر با کارفرما دائمی محسوب می شود و امکان اخراج وی وجود ندارد. 

درباره جزئیات پرداخت حقوق موارد مختلفی لحاظ خواهد شد، از جمله حقوق پایه، اضافه کاری، مزایای قانونی مانند حق اولاد، حق مسکن، حق بدی آب و هوا و… که در صورت نبستن قرارداد با کارگر، وی می تواند درباره پرداخت تمام حقوق مالی گفته شده از کارفرما شکایت کند و بار اثبات در چنین شرایطی به عهده کارفرماست که ثابت کند، کدام از موارد گفته شده را به کارگر پرداخت کرده است. 

شرایط بستن قرارداد چه می باشد؟ 

برای بستن قرارداد با کارگر شرایط کلی وجود دارد، که در زیر به آن اشاره خواهد شد:

_ طرفین قرارداد باید اهلیت داشته باشند.

_ قصد و رضایت طرفین باید در هنگام بستن قرارداد وجود داشته باشد. 

_ جهت کار باید مشروعیت داشته باشد. 

_ موضوع کار باید معین باشد. 

با توجه به موارد گفته شده بین کارگر و کارفرما قراردادی تنظیم خواهد شد و کارگر باید تبعیت دستوری و تبعیت مزدی از کارفرما داشته باشد وگرنه رابطه ی آنها شکل نخواهد گرفت و منجر به عواقب نبستن قرارداد با کارگر می شود. 

بستن قرارداد با کارگر چه مزایایی دارد؟ 

داشتن قرارداد می تواند از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کند و همانطور که موجب امنیت شغلی کارگر شده، مانع از پیامدهای حقوقی برای کارفرما می شود. 

وجود قرارداد باعث می شود پروسه رسیدگی به دعوا کوتاه تر شود و چنانچه رای با اعتراض مواجه گردد آرا قضایی یکسان باشد و از اختلاف نظر بین قضات جلوگیری کند. 

در مسیر دادرسی هزینه های مختلفی به وجود می آید، یکی از پیامدهای نبستن قرارداد با کارگر این است که دو طرف مجبور به اقدامات حقوقی مختلفی می شوند که هزینه های دادرسی را چند برابر خواهد کرد. 

داشتن قرارداد کمک می کند که اختلافات بین کارگر و کارفرما با انجام مشاوره حقوقی حل و فصل شود و چنانچه دعوا به محاکم قضایی کشانده شود، احتمال پیروزی در دعوا افزایش یابد. 

نحوه اثبات رابطه کارگر و کارفرما 

رابطه کارگر و کارفرما به کمک دلایل و امارات مختلفی قابل اثبات است، و در صورتی که به دلیل نبستن قرارداد با کارگر اختلافات حقوقی به وجود آید، کارگر می تواند با دلایل زیر رابطه کاری خود را اثبات کند:

• وجود فیش حقوقی 
• برگه های مرخصی
• لیست حقوق کارگاه
• دفتر حضور و غیاب
• کارت بهداشت
• کارت افتتاح حساب
• تحقیقات محلی از کارگاه مجاور و کسبه حاضر در محل
• استشهاد محلی از همکاران و افراد مطلع

عواقب نبستن قرارداد با کارگر می تواند برای هر دو طرف دعوا ایجاد مشکل کند، اما به طور حتم برای کارفرما چالش های بیشتری را به وجود می آورد و از آنجایی که محاکم قضایی در مقام تظلم خواهی در اکثر مواقع جانب کارگر را خواهند گرفت کارفرما برای رها شدن از تبعات نبستن قرارداد با کارگر باید به دلایل و مستندات زیادی متوسل شود. 

دلایل شکایت از کارفرما

کارگر می تواند به دلایل مختلف از کارفرما شکایت کند، و چنین امری هیچ محدودیت زمانی ندارد و حتی پس از فوت کارگر نیز وراث وی می توانند از کارفرما سابق متوفی شکایت کنند. شکایت ممکن است به دلایل زیر باشد:

_ نبستن قرارداد با کارگر

_ عدم پرداخت بیمه

_ بیمه معوقه

_ مطالبه حقوق و مزایا مالی و… 

چگونه می توان از کارفرما شکایت کرد؟ 

در صورتی که افراد به دلیل نبستن قرارداد با کارگر و یا سایر دلایل از کارفرما شکایت داشته باشند باید به اداره کار و رفاه اجتماعی مراجعه کنند و شکایت خود را در هیات تشخیص به ثبت برسانند. رای صادره از هیات تشخیص در هیات حل اختلاف قابل تجدیدنظرخواهی است، و چنانچه کارفرما متخلف شناخته شود کارگر میتواند از محاکم دادگستری اجرای حکم را خواستار شود. 

در صورتی که کارگر به احکام صادره از اداره کار اعتراض داشته باشد می تواند ظرف سه ماه شکایت خود را به دیوان عدالت اداری ارائه نماید، رای صادره از دیوان عدالت قطعی و لازم الاجراست. برای این منظور می‌توانید از خدمات وکیل آنلاین استفاده نمایید.