5/5 - (1 امتیاز)

زمانی که اختلاف بین افراد به وجود می آید، به شیوه های مختلفی می توان آن را حل و فصل کرد. مراجعه به داوری یکی از روش های رسیدگی به پرونده های حقوقی است، که ممکن است توسط داور مرضی الطرفین انجام شود. استفاده از وکلا یکی از بهترین انتخاب ها برای داوری می باشد. شما عزیزان در این زمینه میتوانید از مشاوره حقوقی تلفنی گروه وکلای پاسارگاد بهره مند شوید.

داور مرضی الطرفین باید دارای ویژگی هایی باشد، تا بتواند به دعاوی بین افراد رسیدگی کند. نحوه انتخاب داور نیز به روش های مختلفی انجام می شود، که در این نوشتار به آن می پردازیم.

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲-۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

داور مرضی الطرفین چگونه مشخص می شود؟ 

زمانی که افراد به انعقاد قرارداد می پردازند، شروط مختلفی را در نظر میگیرند، مراجعه به داور مرضی الطرفین از جمله مواردی است که در هنگام تنظیم قرارداد لحاظ خواهد شد، و افراد توافق می کنند که در صورت بروز اختلاف مسئله را به داوری ارجاع دهند. معمولا در نگارش قرارداد همکاری نیز یکی از بندها به مراجعه به داور مرضی الطرفین در صورت بروز اختلاف اشاره دارد.

چنین ساختاری می تواند مزایای زیادی نسبت به مراجعه به‌ دادگاه داشته باشد. داور مرضی الطرفین به روش های مختلفی انتخاب می گردد که در زیر به آن اشاره می شود:

الف) سپردن موضوع به داوری در قرارداد پیش بینی شده باشد، و داور یا داوران در متن قرارداد مشخص شده باشد. 

ب) تعیین داور به شخص ثالث که در قرارداد ذینفع نباشد، یا موسسه داوری سپرده شود. 

داور مرضی الطرفین

ج) ارجاع پرونده داوری در متن قرارداد پیش بینی شده است، اما تعیین داوران به زمان بروز اختلاف واگذار شده است. 

روش آخر رواج بیشتری دارد، اما مسئله آن است که معمولا افراد در هنگام بروز اختلاف نمی توانند با یکدیگر به توافق برسند و انتخاب داور با مشکل مواجه خواهد شد و به این ترتیب پروسه داوری طولانی تر می شود. 

تعداد داوران میتواند واحد یا به صورت گروهی باشد، از معایب داور مرضی الطرفین واحد عدم دید چند جانبه و مغفول ماندن برخی از موارد پرونده است، اما انتخاب آن آسان تر می باشد. 

اشکالاتی در داوری گروهی یا هیئت داوری هم وجود دارد از جمله آنکه سرعت رسیدگی کندتر است، هزینه بیشتری به طرفین تحمیل می شود و فرایند رسیدگی با پیچیدگی های بیشتری همراه خواهد بود. 

در صورت عدم توافق داور چگونه تعیین می شود؟ 

در صورتی که انتخاب داور به زمان بروز اختلاف موکول شده باشد، هر کدام از طرفین می تواند برای انتخاب داور اقدام کند و سپس طی اظهارنامه ای داور را به طرف دیگر دعوا معرفی نماید و از وی بخواهد درباره ی پیشنهاد داور مرضی الطرفین تصمیم گیری نماید. 

طرف مقابل باید ظرف ده روز از ابلاغ اظهارنامه نظر خود را اعلام نماید و چنانچه از این امر امتناع کند، خوان داوری می تواند به دادگاه مراجعه کرده و تقاضا تعیین داور را داشته باشد. گرفتن قبولی داور مرضی الطرفین با نهادی که داور را تعیین کرده است، خواه یکی از طرفین دعوا، موسسه داوری یا دادگاه باشد. 

از جمله معایبی که انتخاب داور توسط دادگاه دارد آن است که ممکن است داور از تمام تخصص هایی که طرفین دعوا برای رسیدگی به اختلاف و قرارداد فی مابین خود لازم می دانند برخوردار نباشد و امکان متضرر بودن آنها وجود دارد. هرچند فرصت اعتراض به رای داوری که دادگاه مشخص کرده در قانون پیش بینی شده است، و طرفین دعوا می توانند از آن استفاده کنند.

چه اشخاصی نمی توانند داور مرضی الطرفین باشند؟ 

به موجب ماده ۴۶۶ قانون آیین دادرسی مدنی برخی از افراد از پرداختن به داوری منع شده اند و امکان انتخاب آنها به عنوان داور مرضی الطرفین وجود ندارد. از جمله افراد:

  • اشخاصی که اهلیت نداشته باشند. 
  • کسانی که به موجب حکم قطعی دادگاه از انجام داوری محروم شده باشند. 
  • قضات دادگاه ها 
  • کارمندان بخش اداری قوه قضائیه

به موجب قانون افراد گفته شده نمی توانند به عنوان داور مرضی الطرفین در اختلافات ناشی از قرارداد ها ورود پیدا کنند. 

وظایف داور مرضی الطرفین چیست؟ 

قانون وظایفی را برای داور مرضی الطرفین مشخص کرده است، که باید مطابق آن عمل نماید. 

الف) داور باید در حدود اختیاراتی که برای وی مشخص شده است عمل نماید. 

ب) داور باید محتوای قرارداد را مد نظر بگیرد و مطابق با قرارداد به داوری بپردازد. 

ج) داور باید از تخصص های لازم برخوردار باشد، و با نگاه همه جانبه به موضوع اختلاف رسیدگی کند. 

د)  داور باید به دعوای کسانی رسیدگی کند که در قرارداد ذینفع باشند و طرفین دعوا به حساب آیند. 

ه) داور باید اصل تناظر و بی طرفی را میان طرفین دعوا رعایت کنند. 

و) داور باید در مهلت قانونی به اختلافات رسیدگی کند، و صدور رأی خارج از مهلت باطل محسوب می شود 

ی) داور مرضی الطرفین باید بر اساس قوانین آمره و قواعد مشخص شده از طرف قانونگذار به دعوا رسیدگی کند. 

وظایف داور مرضی الطرفین

مزیت داوری چیست؟ 

پیش بینی سپردن اختلاف به داوری و در نظر گرفتن داور مرضی الطرفین در قرارداد مزیت های بسیاری دارد، از جمله آنکه موجب می شود سرعت رسیدگی به اختلاف افزایش یابد و در کوتاه ترین مدت بتوان درباره اختلافات میان افراد تصمیم گیری کرد. 

وجود نهاد داوری از حجم پرونده های مطرح شده در دادگاه ها می کاهد و موجب نظم و انضباط بهتری خواهد شد، و همچنین از شدت تشریفات دست و پا گیر قانونی کاسته می شود. 

هزینه رسیدگی به پرونده از طریق داوری بسیار ارزان تر از هزینه دادرسی در دادگاه هاست، و زمان و مکان داوری می تواند طبق توافق افراد مشخص شود. 

داور مرضی الطرفین می تواند به انتخاب افراد باشد و احکام صادره از طرف وی معتبر و لازم الاجرا می باشد. 

مهلت داوری چقدر است؟ 

مهلت داوری و رسیدگی به پرونده توسط طرفین دعوا مشخص خواهد شد و چنانچه زمانی در نظر گرفته نشده باشد، داور مرضی الطرفین باید ظرف مدت سه ماه به اختلافات میان افراد رسیدگی کند. 

  • در مواردی ممکن است پروسه داوری بدون صدور حکم مختومه شود و آن زمانی است که مدت داوری انقضا پیدا کند و داور همچنان حکم مربوطه را صادر نکرده باشد. 
  • چنانچه داور فوت شود یا یکی از طرفین دعوا دچار حجر شده یا فوت گردد، داوری به پایان می رسد.
  • اگر امکان اجرای مفاد قرارداد وجود نداشته باشد، داوری درباره ی آن مفهوم خود را از دست خواهد داد.
  • همچنین طرفین دعوا می توانند با توافق یکدیگر داوری درباره ی قرارداد را از بین ببرند. 

در هر کدام از موارد گفته شده داور مرضی الطرفین موظف است که در چارچوب وظایف خود عمل کند و مطابق با توافق انجام شده به دعوا رسیدگی نماید.