در برخی از مناطق کشور ممکن است، ملک یا زمین هایی وجود داشته باشند که دارای سابقه ثبتی در اداره ثبت اسناد و املاک نباشند. از این رو این گونه املاک دارای سند مالکیت در اداره ثبت نیستند، به عبارتی دیگر برای این ملک و زمین ها پلاک ثبتی خاصی از نوع فرعی و یا اصلی در اداره ثبت موجود نمی باشد. همچنین مراحل قانونی که مربوط به ثبت سند می باشد، در مورد این املاک انجام نشده است. در چنین مواقعی، خریدار این املاک باید به طرفیت فروشنده ملک، دادخواست اثبات مالکیت را در دادگاه مطرح نماید. توجه داشته باشید، در صورتی که ملک یا زمین خریداری شده، دارای یک سند مالکیت از جمله سند منگوله دار، تک برگی، بنچاق و … باشد، خریدار ملک نمی تواند دعوای اثبات مالکیت را مطرح نماید.
در چنین حالتی فرد خریدار باید دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی را به دادگاه ارائه دهد.
در برخی از مواقع ممکن است، ملک یا زمینی به شما ارث برسد و یا به طور قانونی به شما تعلق گیرد (یعنی ملک یا زمینی غیر از خرید و فروش به شما برسد) و این ملک دارای سابقه ثبتی نباشد، در این صورت نیز باید فرد دادخواست اثبات مالکیت را به دادگاه ارائه دهد. دعوای اثبات مالکیت زمین یا ملک باید در دادگاه عمومی حقوقی، مکانی که ملک در آنجا قرار دارد، مطرح شود.
راه های اثبات مالکیت ملک
در زیر به روش های اثبات مالکیت ملک و زمین اشاره شده است:
- تصرف در ملک
- شهادت شهود
- اقرار خوانده دعوا
- اسناد و مدارک مکتوب
- مبایعه نامه
- قولنامه و…
دعوای اثبات مالکیت چیست؟
در این دعوا فرد مدعی در مقام اثبات مالکیت از قبیل اموال منقول و غیر منقول و یا حق از جمله حق انتفاع یا حق ارتفاق و حق و حقوق های دیگر اعم از مالی یا غیر مالی که ادعا کرده است را در دادگاه مطرح می نماید. بر اساس قانون، مالک فردی است که سند به نامش می باشد، اما در برخی از مواقع بین دارندگان سند اختلافاتی در مالکیت ملک یا زمین پیش می آید، در این مواقع، دعوای اثبات مالکیت پیش خواهد آمد.
به عنوان مثال : در صورتی که یک فرد به فردی دیگر زمین یا ملک خود را بفروشد، اما پس از مدتی که قیمت زمین یا ملک افزایش یابد، فرد فروشنده منکر فروختن ملک خود شود، در چنین مواقعی خریدار می تواند با داشتن اسناد و مدارکی موجود مانند، قرارداد بسته شده بین مالک و خریدار و یا چک یا هر مدرکی که نشان دهد مبلغی به فروشنده برای خرید ملک پرداخت شده است و یا با شهادت شهود، مالکیتش را اثبات نماید.
اثبات مالکیت در قانون ثبت
مطابق ماده ۲۲ قانون ثبت:
«همین که ملکی مطابق قانون در دفتر املاک به ثبت رسید، دولت فقط کسی را که ملک به اسم او ثبت شده و یا کسی را که ملک مزبور به او منتقل گردیده و این انتقال نیز در دفتر املاک به ثبت رسیده باشد، مالک خواهد شناخت. در مورد ارث هم ملک وقتی در دفتر املاک به اسم وراث ثبت میشود که وارث و انحصار آنها محرز و در سهم الارث بین آنها توافق بوده و یا در صورت اختلاف حکم نهایی در آن باب صادر شده است».
توجه داشته باشید که اثبات مالکیت در مواقعی موضوعیت دارد که تعارضی در مالکیت، به وجود آید. گاهی اوقات نیاز است تا بین افراد قراردادی منعقد شود. قرارداد ها و قوانین مربوط به معامله در قانون مدنی گنجانده شده است. اما به علت گستردگی معاملات، رعایت جزییات در آن مهم است. به طوری که اگر بعضی از اصول مطرح شده رعایت نشود، باعث فسخ معامله خواهد شد. همچنین ممکن است برخی افراد سودجو به دنبال کلاهبرداری نیز باشند.
نمونه فرم دادخواست اثبات مالکیت یک قطعه زمین
در زیر نمونه فرم دادخواست اثبات مالکیت یک قطعه زمین آورده شده است:
ثبت ديدگاه