5/5 - (1 امتیاز)

جهیزیه طبق قانون تعریف خاصی ندارد. یعنی قانونگذار در مورد جهاز زن تعریف خاصی ارائه ننموده است. اما طبق عرف جامعه می توان آن را تعریف نمود. حال برخی از زنان پس از طلاق حق دارند دادخواست استرداد جهیزیه به دادگاه ارائه نموده، و خواستار پس گرفتن جهیزیه خود باشند. 

باید بگوییم طبق عرف جهیزیه زن به تمامی اموال منقولی گفته می شود، که زن در آغاز زندگی به منزل شوهر خود می آورد. این جهیزیه در دست مرد امانت است. اگر به هر دلیل مرد به این وسایل آسیبی برساند، زن میتواند با مراجعه به دادسرا دادخواست استرداد جهیزیه تنظیم کند.

جهیزیه آوردن تازه عروس به خانه همسر خود، در بیشتر شهرهای ایران یک رسم دیرینه است. هر شهری نیز بر حسب عرف منطقه ای خود میزان جهیزیه متفاوتی دارد. از این رو در زمان استرداد جهیزیه باید به عرف ان منطقه نیز توجه ویژه ای شود. 

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲ – ۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

جهیزیه در قانون

باید بگوییم در قانون مدنی ایران هیچ اشاره خاصی به جهیزیه نشده است. به همین دلیل زوجه هیچ اجباری ندارد تا اقدام به آوردن جهیزیه نماید. از این رو آوردن جهیزیه برای شوهر به معنای امانت سپردن اموال خود به ایشان است. پس می تواند دادخواست استرداد جهیزیه نماید.

تهیه هر نوع وسیله برای زندگی به عهده شوهر می باشد. اما از آنجا که آوردن جهیزیه در عرف کشور ما امری شایع است، باید در مورد توقیف جهیزیه و نحوه استرداد آن تحلیلی حقوقی صورت پذیرد. 

استرداد جهیزیه

علت آوردن جهیزیه برای آغاز زندگی مشترک 

می دانیم که برای آغاز هر زندگی مشترکی نیاز است تا برخی لوازم ضروری زندگی فراهم گردد. این لوازم ضروری را اصولا زوجه پیش از عروسی آماده می کند. آوردن این لوازم به منزل شوهر، در اصل انصرف ایشان از مالکیت شخصی به لوازم نیست. از این رو حق استرداد جهیزیه خود را نیز دارد. 

اما شوهر نیز حق دارد تا از این جهیزیه زوجه خود، استفاده نماید. پس مالکیت کل جهیزیه با زن است. در حالی که هیچ اجبار یا تکلیفی برای آوردن جهیزیه به گردن زن نیست. پس می تواند هر زمان که بخواهد بازگشت جهیزیه خود را بخواهد.

در این مرحله چنین سوالی مطرح می شود که ایا زوجه حق دارد پیش از اقدام به طلاق، دادخواست استرداد جهیزیه تنظیم نماید؟ باید بگوییم چنین مسئله ای ممکن است. زیرا مالکیت جهیزیه به زن باز می گردد. یعنی مالک تمام آن زوجه است. 

اصولا زوجه زمانی که اقدام به آوردن جهیزیه به منزل شوهر می کند، طالب آغاز یک زندگی مشترک است. پس استرداد جهیزیه قبل از اقدام به طلاق نیز می تواند بر حسب بیان گر این مسئله باشد که زن دیگر مایل به ادامه این زندگی مشترک نبوده و قصد جدایی دارد. 

آیا وسایل خریداری شده توسط شوهر در طول زندگی جزو جهیزیه به شمار می رود؟

حتما شما هم به این مسئله فکر کرده اید که شوهر در طول روند زندگی و استفاده از جهیزیه همسر خود، برخی از وسایل را خراب نموده و از میان برده باشد. پس از آن خود اقدام به خرید این لوازم نموده باشد. ایا این وسایل هم در زمان دریافت جهیزیه به زن تعلق می گیرد؟

تماس با مشاوره حقوقی تلفنی به شما می گوید که پاسخ خیر است. زیرا این وسایلی که توسط مرد خریداری شده، حال به هر دلیل، جزو جهیزیه زن به حساب نمی آید. جهیزیه همان چیزی است که زن در آغاز زندگی به خانه همسر خود آورده است. حال هر انچه از ان باقی مانده باشد را، زن می تواند با دادخواست استرداد جهیزیه باز پس گیرد.

پس شوهر هیچ حقی ندارد تا مبلغ یا عین مال خراب شده یا مستهلک شده از جهیزیه زن را در زمان توقیف جهیزیه به همسر خود بازگرداند. پس اگر چندین سال از زمان زندگی مشترک این زوج گذشته باشد، زن فقط قادر است اموالی که از او به جای مانده است را توقیف جهیزیه نماید.

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲ – ۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

استرداد و توقیف جهیزیه با سیاهه

از دیر باز در کشور ما لیستی از اقلام جهیزیه که به سیاهه معروف است، وجود داشته است. بیشتر زوجین در زمان خرید جهیزیه از این سیاهه ها تهیه نموده و بر روی آن اقدام به خرید جهیزیه می نمایند. پس از آن می توان از شوهر امضا گرفته که تایید بر تحویل جهیزیه به ایشان می نماید.

با این روش می توان در زمان تنظیم دادخواست استرداد جهیزیه از سیاهه استفاده نمود. در این سیاهه شما می توانید تمامی جزئیات محصولات خریداری شده را قید نمایید. این که دارای چه مارکی است، و در چه کارخانه ای تولید شده است. 

حتی امضای یک شهود امین نیز در این سیاهه می تواند خالی از فایده نباشد. در کل باید بیان نماییم که استرداد جهیزیه یا توقیف جهیزیه بسیار اسان است. زیرا زوجه می تواند به راحتی از طریق شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده، اقدام به استرداد نماید. 

تنها مسئله ای که در این خصوص حائز اهمیت است، اقلام و وسایلی است که شوهر در زندگی خریداری نموده است. اگر زوج ثابت کند که این اقلام را خود خریداری کرده است، دیگر زن نمی تواند هیچ گونه ادعایی در قبال استرداد جهیزیه و ان اقلام داشته باشد. 

این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که طلای زن به هیچ عنوان در لیست جهیزیه قرار نمی گیرد. زیرا طلای زوجه متعلق به زن بوده و زوج هیچ گونه استفاده و تصرفی در آنها ننموده است. از این رو عرفا جزو جهیزیه به شمار نمی رود.

مراحل اقامه دعوای استرداد جهیزیه

باید بگوییم مراحل اقامه دعوای بازگشت جهیزیه در دادگاه بهتر است توسط وکیل زوجه انجام شود. زیرا دعوای دریافت جهیزیه نیز همچون دیگر دعاوی دارای شرایط و مراحل خاصی می باشد. شرایط عمومی این دادخواست همان ویژگی هایی است که در ماده های 48 تا 53 قانون آیین دادرسی مدنی ایران بیان شده است.

علاوه بر این مواد قانونی که در مورد فرم دادخواست استرداد جهیزیه ، تقویم دعوا و تعیین خواسته بیان شده است، برخی شرایط اختصاصی نیز وجود دارد که می توانیم به این موارد اشاره نماییم. 

بقاء عین (همان جهیزیه)، تصرف گیرنده (زوج)، تسلیم مال موضوع دعوا به خوانده دعوا که همان زوج می باشد، و در انتها نیز مالکیت خواهان که همان زوجه است. از جمله شرایط اختصاصی توقیف جهیزیه می باشد. 

این نکته را به خاطر داشته باشید که بردن جهیزیه به منزل شوهر، باید توسط وکیل به دادگاه اثبات شود. از این رو می توان از طریق یکی از ادله اثبات دعوا، تحویل جهیزیه به منزل شوهر را اثبات نمود.