: امتیاز مقاله

یکی از مهمترین مسائلی که پس از طلاق بین زوجین مطرح می شود، حضانت و ملاقات فرزند است. این که حق ملاقات فرزند بعد از طلاق زوجین طبق قانون به چه صورت است؟ مسئله مهمی می باشد که باید با جزئیات آن را بررسی نمود. زیرا قانون هم برای پدر و هم برای مادر حق ملاقات قائل شده است. 

در طلاق ممکن است هر یک از زوجین خواستار بر عهده گرفتن حضانت فرزند خود باشند. تا بتوانند فرزندشان را نزد خود نگه دارند. این عمل می تواند برای آنها آرامش بخش بوده و درد جدایی را کاهش دهد. در چنین حالتی حق ملاقات فرزند برای هر یک از ابوین مطرح می شود که حضانت فرزند بر عهده ایشان نیست.  

در تمامی کتب قانونی شرایط و نحوه اعطای حق ملاقات فرزند به والدین بعد از طلاق بیان شده است. مسلما طلاق گرفتن تنها رابطه زوجیت را از بین نخواهد برد. بلکه برای فرزندان طلاق مشکلات بیشتری را به همراه خواهد آورد. مشکلاتی که هم روح و هم زندگی آنها را تحت شعاع قرار خواهد داد. 

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲-۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

قانون حق ملاقات فرزند بعد از طلاق

طبق ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، زوجی که حضانت فرزند بر عهده ایشان نمی باشد، می تواند حق ملاقات فرزند خود را بعد از طلاق داشته باشد. بسیاری از والدین بر سر این مسئله با یکدیگر مشکل دارند که مدت زمان ملاقات فرزندان بعد از طلاق به چه صورت خواهد بود؟ 

یا این که باید در چه مکانی فرزندشان را ملاقات نمایند؟ طبق قانون تعیین زمان و مکان ملاقات فرزند، با تمامی جزئیات، تنها باید توسط محکمه مشخص گردد. البته در صورتی که والدین بر سر حق ملاقات فرزند خود با یکدیگر اختلاف داشته باشند. در غیر این صورت می توانند به صورت توافقی این ملاقات را انجام دهند. 

طبق ماده بیان شده والدین حق دارند در فاصله های معینی فرزند خودشان را ملاقات نمایند. هیچ مسئله ای نمی تواند مانع از حق ملاقات فرزند برای هر یک از ابوین گردد. حتی در صورتی که پدر یا مادر فاسد باشد نیز هیچ قانونی نمی تواند مانع از ملاقات آنها با فرزند شان گردد. 

حق ملاقات فرزند

در صورتی که برای ملاقات فرزند بین پدر و مادر توافقی صورت پذیرفته باشد، باید طبق همان توافق عمل شود. اما در صورتی که آنها در این خصوص توافقی انجام نداده باشند، دادگاه در حکم خود، مدت زمان، مکان و نحوه ملاقات فرزند را برای کسی که حضانت بر عهده ایشان نیست تعیین خواهد نمود. 

مدت زمان تعیین شده توسط قاضی برای ملاقات فرزند

به طول معمول دادگاه یک یا دو روز از آخر هفته را برای حق ملاقات فرزند توسط مادر یا پدری که فرزند در حضانت ایشان نمی باشد تعیین می کند. گفته می شود که اگر این مدت زمان بیشتر باشد، ممکن است اختلالی در حضانت فرزند به وجود آورد، از سوی دیگر دوگانگی تربیتی نیز برای کودک رخ خواهد داد. 

اما پدر یا مادری که حضانت فرزند بر عهده ایشان است، به هیچ عنوان نمی توانند حق ملاقات فرزند خود را از یکدیگر سلب نمایند. حتی دادگاه نیز نمی تواند به این امر حکم صادر نماید. با این که ممکن است ملاقات های بیشتر و طولانی تر برای کودک مضراتی را به همراه داشته باشد، اما دادگاه می تواند مدت ملاقات را کوتاه تر نماید. 

یعنی به جای هفته ای یک روز یا دو روز، می تواند این حق ملاقات فرزند را ماهی یک بار، یا هر شش ماه یک بار نیز تعیین نماید. یا این که برای ملاقات فرزند شخص ثالثی نیز حضور داشته باشد. در برخی از موارد خاص که یکی از والدین دچار مشکلات خاصی می باشد، دادگاه می تواند حکم به منع ملاقات فرزند با پدر یا مادر خود که حضانت بر عهده ایشان نیست، دهد. 

خروج از شهر یا کشور فرزند

مسلما از آنجایی که قانون حق ملاقات فرزند برای هر دو ابوین را قائل شده است، پس به هیچ عنوان هیچ کدام قادر نخواهند بود بدون اجازه دیگری اقدام به خارج نمودن فرزند ازشهر یا کشور نمایند. حتی برای خروج از شهری به شهر دیگر نیز، باید حتما اجازه ولی که فرزند در حضانت ایشان نیست گرفته شود. 

مگر این که خروج از شهر یا کشور به مصلحت طفل باشد. در این حالت نیز دادگاه باید اجازه خروج را صادر نماید. در برخی از موارد که فرزند قصد دارد برای خروج از کشور به مکان های زیارتی رود، مادر بدون این که رضایت پدر را لازم داشته باشد، می تواند از دادگاه اجازه خروج دریافت نماید. 

در صورتی که هر یک از ابوین از حق ملاقات فرزند توسط دیگری ممانعت نمایند، و این حق را از ایشان سلب کنند، اجرای دستور از سوی دادگاه به نیروی انتظامی سپرده خواهد شد. علاوه بر آن می توان با مراجعه به ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی، فرد خاطی را مجازات نمود. 

طبق این ماده قانونی در صورتی که فردی که فرزند در حضانت ایشان است، از دادن طفل به همسر سابق خود امتناع ورزد، به مجازات ۳ تا ۶ ماه حبس، یا جزای نقدی از یک میلیون و ۵۰۰ هزار ریال تا ۳ میلیون ریال محکوم خواهد گردید. 

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲-۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

نحوه پیگیری ممانعت از حق ملاقات فرزند

بدون تردید جلوگیری از ملاقات فرزند با هر یک از والدین خود می تواند صدمات روحی و معنوی بسیار زیادی را به فرزند و همچنین پدر و مادر منتقل نماید. از این رو باید برای جلوگیری از این قبیل مشکلات، قانون حمایت خانواده تمهیداتی را اندیشیده باشد. 

طبق قانون حمایت از خانواده، در صورتی که مسئول حضانت از انجام تکلیف خود که دادگاه برای ایشان مقرر نموده است، خودداری نماید یا مانع از حق ملاقات فرزند توسط پدر یا مادر خود که فرزند در حضانت ایشان نمی باشد گردد، دادگاه می تواند اقدامات دیگری را در این خصوص انجام دهد. 

اقداماتی از جمله واگذاری حضانت فرزند به دیگری، یا تعیین ناظر برای نظارت در جلسات ملاقات ابوین با فرزند خود. از سوی دیگر در صورتی که مشکلاتی دیگری از جمله عدم بازگرداندن فرزند، یا جلوگیری از ملاقات فرزند روی دهد، دادگاه می تواند حکم بازداشت برای متخلف صادر نماید.