یکی از موضوعات مهمی امروزه در جوامع مختلف از دیدگاه قانونی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد، حقوق مربوط به فرزند نامشروع می باشد. فرزند نامشروع حاصل ارتباط جنسی نامشروع میان زن و مرد است که در اصطلاح به آن زنا می گوییم. بر اساس قانون کشور ما، حقوق فرزندان نامشروع با حقوق فرزندان شرعی و قانونی تفاوت دارد.
بر اساس آمار و ارقام بدست آمده در سال های اخیر، هرساله تعدادی فرزند نامشروع در جامعه ما متولد می شوند و نمی‌توان به هیچ عنوان این حقیقت را کتمان کرد. در هر صورت فرزندان نامشروع نیز انسان هایی می باشند که حق زندگی دارند، به همین دلیل نیز قانونگذار کشور ما حقوق مختلفی را برای آنها در نظر گرفته است، هرچند حقوق این افراد در برخی از موارد حقوق با دیگر مردم جامعه متفاوت می باشد اما به هر حال باید با قوانین مربوط به آنها اشنا شد.
خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲-۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)
حقوق فرزند نامشروع در ایران
برای آنکه زن و مرد بتوانند رابطه شرعی و قانونی با یکدیگر داشته باشند باید حتما میان آنان عقد نکاح جاری شده باشد، در این صورت فرزند حاصل از چنین ارتباطی از تمامی حقوق مادی و معنوی یک انسان عادی برخوردار می گردند. توجه داشته باشید که حتی اگر عقد خوانده شده میان زن و مرد از نوع غیر دائم هم باشد، فرزند حاصل از ارتباط میان آنها در دوره محرمیت، فرزند مشروع به حساب می آید.
در حالت کلی فرزند نامشروع حاصل از ارتباط میان زن و مردی است که هیچگونه عقد نکاحی میان آنها وجود نداشته است، از طرفی دیگر فرزند حاصل از ازدواج محارم با یکدیگر نیز نامشروع به حساب می آید.
قانونگذار کشور ما برای کسانی که با یکدیگر ارتباط نامشروع برقرار می کنند، مجازات تعیین کرده است اما چنین مجازاتی تنها مربوط به مرتکبان آن یعنی زن و مرد می باشد و شامل فرزند حاصل از چنین ارتباطی نمی باشد.
بر اساس ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی، هنگامی که زن و مردی که با یکدیگر رابطه زوجیت دارند، دست به عمل نامشروعی از قبیل کارهایی نظیر بوسیدن (تقبیل) و هم بستری (مضاجعه) و یا عملی که نفی کننده عفت طرفین باشد بزنند، طبق قانون جمهوری اسلامی به شلاق تا ۹۹ ضربه محکوم خواهند شد. اگر این رابطه نامشروع با اکراه همراه باشد، تنها فرد اکراه کننده تعزیر می‌شود.
قانون کشور ما بر اساس شریعت اسلام پایه گذاری شده است. کتاب آسمانی قرآن که منشا بسیاری از قوانین است، رابطه نامشروع میان زن و مرد یا همان زنا را جز نابخشودنی ترین گناهان کبیره دسته بندی کرده است. از آنجایی که فرزندان نامشروع دارای نسب شرعی با والدین خود نمی باشند، از برخی حقوق محروم می گردند.
مراحل گرفتن شناسنامه برای فرزند نامشروع
یکی از دغدغه های اصلی که امروزه برای والدین فرزند نامشروع به وجود می آید آن است که چگونه می توانند برای فرزند خود، شناسنامه تهیه کنند؟ آیا اصلا می توان برای چنین کودکانی شناسنامه تهیه کرد؟
برای پاسخ به این سوالات باید گفت که گرفتن شناسنامه برای فرزندان نامشروع در کشور ما غیر ممکن نیست. در مواردی که ازدواج زن و مرد ثبت نشده باشد، آنان وظیفه دارند که تولد فرزندشان را به اداره ثبت احوال اعلام کنند تا بتوانند برای او شناسنامه تهیه کنند. در چنین شرایطی نام کوچک فرزند حاصل از ارتباط آنها توسط آنها انتخاب می گردد و نام خانوادگی نیز مانند نام خانوادگی پدر کودک خواهد بود.
در رابطه با این موضوع باید به تبصره ماده ۱۶ قانون ثبت احوال اشاره کرد، بر اساس این ماده قانونی در صورتی که ازدواج پدر و مادر ثبت نشده باشد، اعلام تولد طفل، باید به دست پدر و مادر انجام شود، ولی در صورتی که امکان مراجعه هر دو والدین و توافق آن ها در اعلام ولادت نباشد، با مراجعه هر کدام از والدین، با قید نام کوچک شناسنامه صادر می‌شود. در صورتی که در این حالت مراجعه کننده مادر طفل باشد، نام خانوادگی مادر برای او در شناسنامه گذاشته می‌شود. یعنی با قید نام پدر در شناسنامه، نام خانوادگی مادر روی طفل گذارده خواهد شد.
گرفتن شناسنامه در صورت مشخص نبودن والدین
ولی در صورتی که والدین طفل نامشروع مشخص نباشند، شناسنامه با مشخصات والدین فرضی بری طفل صادر می‌شود. در صورتی که در مرحله های بعدی، مشخصات والدین طفل مشخص شد، با رای دادگاه نسبت به اصلاح مشخصات والدین اقدام خواهد شد.
نفقه فرزند
نفقه جز آن دسته از وظایفی است که بر عهده پدر هر فرزندی می باشد. نفقه فرزند نامشروع نیز از این قانون مستثنی نمی باشد. بنابراین مادر در چنین شرایطی وظیفه ای در مقابل پرداخت نفقه ندارد و در صورتی که پدر کودک نیز نتواند نیازهای اولیه زندگی او را برطرف کند، این وظیفه بر عهده جد پدری فرزند نامشروع خواهد بود.
ارث فرزند نامشروع
یکی از تفاوتهای آشکاری که میان حقوق فرزند نامشروع و شرعی وجود دارد، رابطه توارث است. حقیقت آن است که از آنجایی که رابطه نسبی شرعی میان والدین کودک نامشروع با خود او وجود ندارد، هیچگونه رابطه توارثی نیز میان آنها برقرار نیست. بنابراین نه فرزند نامشروع از والدین خود ارث می برد و نه آنها از فرزندان ارث می برند.
ثبت ديدگاه