طلاق در لغت به معنی گشودن گره و رها کردن است. (در فقه اسلامی آمده است: طلاق عبارت است از زایل کردن قید ازدواج با لفظ مخصوص.) طلاق مخصوص عقد دائم است. یک عمل حقوقی یک جانبه است و ناشی از ارائه طرفین نیست. بنابراین، ویژه نکاح دائم است و انحلال منقطع (متعه) از طریق بذل یا انقضا مدت صورت میگیرد. ماده ۱۱۳۹ قانون مدنی در این باره میگوید: مخصوص عقد دائم است.
زن منقطعه با انقضای مدت یا بذل آن از طرف شوهر از زوجیت خارج میگردد.
خط پاسخگویی وکلای پاسارگاد : ۲۶۷۶۱۷۵۰ – ۰۲۱
ویژگیهای حقوقی طلاق
براساس متون حقوقی، ویژگیهای زیر بر آن حاکم است:
انواع طلاق
طلاق رجعی
منظور از رجعی، این است که در زمان عده، زوج میتواند با رجوع به زوجه بدون نیاز به عقد نکاج مجدد، زندگی مشترک را دوباره آغاز کند. این امر مطابق با ماده 1148 قانون مدنی میباشد که در آن به صراحت آمده است که: در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع است.
باید توجه داشت که اقدام به بازگشت فقط با اراده شوهر مورد قبول است و اراده زن برای بازگشت تاثیر نخواهد داشت. در جدایی رجعی، حقوق و تکالیف زوجیت تا آنجا که با ماهیت طلاق سازگار است باقی میماند. در مدت عده، نفقه زن به عهده شوهر بوده و در صورت فوت هر یک از طرفین، از یکدیگر ارث میبرند.
طلاق خلع
خلع نوعی از طلاق است که در آن زن از شوهر و یا برعکس مرد نسبت همسر خود کراهت دارد. به عبارت سادهتر یکی از طرفین از دیگری بدش میآید. اگر درخواست خلع از سوی زن باشد، بسته به شرایط میبایست بخشی یا کل مهریه بذل نماید. حتی در برخی موارد بیشتر از مهریه مندرج در عقدنامه به شوهر خود بذل نماید.
در حالتی که هر دو طرف نسبت به یکدیگر کراهت دارند، طلاق مبارات نامیده میشود.
طلاق بائن
در بائن، زوج در زمان عده زوجه، حق رجوع به وی را نخواهد داشت. بنابراین اگر زوج خواهان زندگی زناشویی دوباره با زوجه مطلقهاش میباشد، باید تا انتهای مدت عده صبر بنماید. پس از آن، عقد نکاح مجددا صورت گیرد. ماده ۱۱۴۴ قانون مدنی نیز اعلام مینماید که: در طلاق بائن برای شوهر حق رجوع نیست. رابطه نکاح از تاریخ وقوع طلاق از بین میبرد.
مرد پس از بائن میتواند ازدواج کند و زن نیز در صورت داشتن عده، پس از اتمام دوره عده میتواند ازدواج مجدد نماید. در طلاق بائن، اقامتگاه زن تابع شوهر نیست. همچنین زن در صورتی که حامله نباشد، در طول مدت عده، مشمول نفقه نمیگردد. علاوه بر این، بقای نام خانوادگی شوهر برای زن، نیز با اجازه شوهر انجام میشود. طلاق خلع، مبارات، قبل ازنزدیکی، زن یائسه و سه طلاقه نمودن زن در دسته بائن قرار میگیرد.
خط پاسخگویی وکلای پاسارگاد : ۲۶۷۶۱۷۵۰ – ۰۲۱
شرایط طلاق
جدایی از سه مسیر کلی زیر امکانپذیر است :
طلاق با درخواست مرد (زوج)
با اصلاح قانون مجازات اسلامی، فرایند دادخواست از سوی زوج دشوارتر گردیده و در صورتی که زوج خواهان آن باشد، با رجوع به دادگاه صالح، قاضی با ارجاع پرونده به واحد مشاوره سعی در سازش طرفین خواهد نمود. در صورتی که دو طرف با یکدیگر تفاهم نداشته باشند، گواهی عدم سازش صادر گردیده و پس از آن، اجرای صیغه طلاق و ثبت آن انجام میشود. نکته بسیار مهم آن است که در صورتی که آن از سمت مرد باشد، مهریه، نفقه، اجرتالمثل و جهیزیهای که زن با خود به منزل شوهر آورده به طور کامل به زن تعلق میگیرد و علاوه بر آن، بر اساس شرط تنصیف، معادل نصف اموال مرد نیز به زن تعلق میگیرد.
طلاق با درخواست زن (زوجه)
باید اذعان داشت که با توجه به قوانین فعلی کشور ما طلاق با درخواست زوجه، از پیچیدگیهای خاصی برخوردار است. اما در سالهای اخیر، قانون موارد مختلفی به منظور صدور آن با درخواست زوجه درنظر گرفته است.
زن براساس شروط ۱۲ گانه عقد نکاح میتواند تقاضای طلاق نماید:
- عدم دادن نفقه زن از سوی شوهر به مدت ۶ ماه
- بد رفتاری زوج با زوجه به حدی که ادامه زندگی غیرممکن باشد.
- بیماری خطرناک مرد در صورتی که سلامتی زن را به خطر بیاندازد.
- دیوانگی مرد
- اشتغال مرد به کاری که با حیثیت و آبروی زن و مصالح خانوادگی او در تضاد است.
- محکومیت شوهر به مجازات ۵ سال حبس و بیشتر و یا جزای نقدی منجر به ۵ سال حبس و بیشتر. (البته حکم مجازات باید در حال اجرا باشد.)
- اعتیاد مضر مرد به گونه ای که در زندگی خللی ایجاد نماید.
- غیبت غیر موجه مرد به مدت ۶ ماه متوالی
- ارتکاب جرم منجر به مجازات حد و تعزیر که مغایر با حیثیت و شئون خانوادگی زن باشد.
- بچه دار نشدن مردپس از گذشت ۵ سال از زندگی مشترک به دلیل عقیم بودن و یاعوارض جسمی دیگر
- مفقودالاثر بودن مرد حداقل ۶ ماه
- ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر
طلاق توافقی
سادهترین روش طلاق، همین روش طلاق توافقی است که در آن زوجین، در مورد مسائل ناشی از زوجیت و نیز سایر موضوعات با یکدیگر توافق نموده و این توافق را به صورت مکتوب به دادگاه ارائه میدهند. مدت زمان طلاق توافقی به نسبت سایر انواع طلاق بسیار کوتاهتر و در حدود یک ماه است. عمده موضوعاتی که زوجین در فرایند طلاق توافقی باید بر سر آن به تفاهم برسند، مهریه، نفقه، اجرت المثل، حضانت فرزندان و نحوه ملاقات با آنها و جهیزیه است.
شرط تنصیف اموال
یکی از موضوعاتی که همواره میان زوجین، محل مناقشه است، شرط تنصیف اموال در طلاق است. تنصیف در لغت به معنای نصف کردن و تقسیم به دو قسمت مساوی است. در یکی از بخشهای عقدنامه ذکر شده است که هر گاه طلاق به درخواست زوجه نبوده و مرد نیز بدون دلیل موجه دعوی طلاق را مطرح کند، میبایست علاوه بر حقوق زوجه یعنی مهریه، نفقه، اجرت المثل و … نصف اموال (یا معادل نصف ارزش آن) را که پس از صیغه عقد و دوران زناشویی به دست آورده به زوجه انتقال دهد.
بسیاری از مردان از بیم از دست دادن اموال خود، از ابتدا سعی می کنند که هیچ چیز را به نام خود نگه ندارند و همین موضوع موجب نارضایتی همسران آنها شده و بسیاری از زندگیها به دلیل همین عدم شفافیت مالی به ورطه نابودی میافتند.
چنانچه طلاق از سمت زوجه باشد و یا مرد دلیل موجه (مانند نشوز، نازایی و …) برای طلاق داشته باشد، این شرط قابلیت اجرایی ندارد. همچنین این شرط باید در عقدنامه امضا شده باشد و چنانچه شرط تنصیف اموال توسط مرد امضا نشده باشد، باز هم قابلیت اجرایی ندارد.
طلاق در دوران عقد
یکی از موضوعاتی که بسیاری از مردم در هنگام مشاوره حقوقی طلاق از وکیل میپرسند، شرایط طلاق در دوران عقد است. طلاق در دوران عقد دارای شرایط زیر خواهد بود:
- چنانچه، زن در دوران عقد و تا قبل از طلاق باکره باشد، نصف مهریه به وی تعلق میگیرد.
- باکره بودن یا نبودن زن، تاثیری در شرط تنصیف اموال ندارد و در صورت طرح دعوی از سوی زوج بدون دلیل، وی باید نصف اموال را بلاعوض طبق نظر دادگاه به زوجه بدهد.
- با توجه به این که عقد واقع شده، زوجه الزامی برای بازگرداندن طلاها و هدایای خریداری شده ندارد.
- چنانچه زن باکره باشد، پس از طلاق هر کدام از زوجین میتوانند برای حذف نام همسر از شناسنامه اقدام کنند.
- چنانچه زوجه در دوران عقد در منزل پدر خود باشد، اجرت المثل به وی تعلق نمیگیرد.
خط پاسخگویی وکلای پاسارگاد : ۲۶۷۶۱۷۵۰ – ۰۲۱
سلام وقت بخیر خواهر من میخواد طلاق بگیره کارهاش انجام شده و دادنامه هم صادر شده و شوهرش نسبت به یک قسمت از دادنامه اعتراض کرده و پرونده رفته برای تجدید نظر خواستم بدونم چقدر زمان میبره تا حکم ابلاغ بشه؟
با سلام
اصلا امكان اعلام زمان مشخص وجود ندارد.
سلام شوهرم ۲۰ سال پیش ازدواج مجدد بدون رضایت من انجام داده و الان دیگه نمیتونم ادامه بدم.
اولا در چه صورتی میتونم ازدواج مجددش را اثبات کنم چون کاملا مخفیانه است به دفاتر قضایی مراجعه کردم و گفتند دلیل و مدرک نیازه در غیر اینصورت اصلا پرونده به دادگاه نمیره ؟
و سوال دوم آیا اگر برای دادگاه ازدواج مجددش اثبات شود قاضی حکم طلاق صادر میکند یا خیر؟ چون شنیدم به این راحتی رای طلاق نمیدهند و میگویند برو باش زندگی کن.
با سلام
از طريق ثبت احوال استعلام بگيريد.
بله اگر اثبات كنيد میتوانيد طلاق بگيريد.
سلام خسته نباشید من ۲۲ سالمه و در سن ۱۴ سالگی ازدواج کردم البته به زور پدر و مادر و الان یه بچه ۳ ساله دارم و شوهرم از من ۱۲ سال بزرگتره و من هیچ حسی بهش ندارم و از نظر مالی هم وضعیت خوبی نداره و رفیق بازه شب دیر میاد خونه اصلاً کنار من نمیخوابه من میخوام ازش طلاق بگیرم اگه مهریه مو ببخشم و با این دلایل میتونم طلاقم رو بگیرم؟
با سلام
متاسفانه دلایل شما از دیدگاه قانونی، محکمه پسند نیست. شما می توانید با ارتباط با گروه وکلای پاسارگاد و دریافت مشاوره برای طلاق عسر و حرج اقدام کنید.
من حدود ۳۰ ساله ازدواج کردم و آزمایش روزهای اول ازدواج وابستگی شدید به پدر و مادر داشت تا جایی که اگر ما نیاز داشتیم او همچنان با آنها و در خدمت آنها بود و در طی سالها که من اقدام به طلاق میکردم او حاضر به طلاق نمیشد الان پسرم ۲۲ و دخترم ۸ و پدر و مادرش افتاده شده اند او همچنان در کنار آنهاست و هر بار میگوید همین که هست و این درصورتیست که جوانی و عمومی تباه شده و لازم میدانم طلاق بگیرم و به آرامش روحی و روانی برسم و اصولا دادگاهها همچنان سختگیری دارند چگونه و راحت طلاق بگیرم که مهریه و حضانت بچه هایم را داشته باشم.
با سلام
باید حتما مدارک محکمی داشته باشید که در عسر و حرج به سر میبرید.
سلام و عرض ادب دارم خدمتتان
بنده درخواست طلاق زنم را به دادگاه تسلیم کردهام و سوال من این است که آیا قبل از اتمام اقساط مهریهاش امکان صدور گواهی طلاق هست یا خیر؟ به عبارتی آیا حتما باید آخرین ریال مهریه پرداخت شده باشد تا صیغه طلاق جاری شود یا خیر؟
سلام
خیر اگر مهریه قسط بندی شده باشه امکان صدور گواهی طلاق وجود دارد و مشکلی در این زمینه نیست.
با عرض سلام و وقت بخیر آقای وکیل داداش من از زنش طلاق می گیره و زنش زندان انداخته بودش و ما هم سند گذاشتیم الان بیرون هست. ما می تونیم سند رو آزاد کنیم.
با سلام فقط در صورتی میتونيد سند را آزاد كنيد كه يا ايشان تبرئه شوند و پرونده بسته شود يا متهم را تحويل دهيد.
سلام من بعد از ازدواج با خانومم متوجه شدم که ایشون سابقه بستری شدن در تیمارستان داره و الان میخوام درخواست طلاق بدم آیا با توجه به این مطلب مهریه به ایشون تعلق میگیره یا خیر؟ ممنون از راهنماییتون
با سلام سابقه بستری دليلي بر جنون نيست، بله مهريه تعلق میگيرد.
سلام خسته نباشید، من ۲۱ سالمه و چهار ساله با همسرم ازدواج کردم و الان بخاطر اعتیادش دارم جدا میشم و در دادگاه پیش قاضی خودش اقرار کرده که تفننی میکشه و آزمایشات هم ثابت مردن که اعتیاد داره، رأی دادگاه به نفع منه و حکم طلاق رو داده اما ۲۰ روز حق اعتراض گذاشته و شوهرم رفته اعتراض کرده است. میخواستم بدونم که آیا ممکنه این رأی که به نفع من اومده لغو بشه یا به نفع شوهرم اینبار رأی بیاد؟ من از همه مهریه و طلا و جهازمم گذشتم.
لطفاً جواب بدین
با سلام
با توجه به مواردی كه فرموديد احتمالش كمه كه رای به ضرر شما شود اما در هر صورت به اين علت كه طلاق را سخت میگيرند بهتر است حتماً برای مرحله تجديد نظر از وكيل متخصص خانواده مشورت بگيريد.
با سلام من میخواستم بدونم بعد از طلاق مرد اگر از لحاظ روحی و جسمی صلاحیت نداشته باشه حضانت بچه ش بهش میرسه یا نه؟
با سلام بستگی به شرايط ايشان دارد اگر وضعيتشان حاد باشد و بتوانيد اثبات كنيد كه حضور بچه در كنارشان به مصلحت كودك نيست و برايش خطر دارد میتوانيد حضانت را از ايشان سلب كنيد.
سلام وقت بخیر
اگر در زمان زندگی مشترک، زوج هرزگاهی مبلغی به حساب زوجه واریز کند، میتواند در دادگاه بعنوان قسط مهریه یا نفقه از آن استفاده کند؟ در صورتی که زمان واریزی همچین صحبتی نبوده و پول خرج خانه و زندگی میشده؟
سلام وقت بخير
به عنوان مهريه خير، اما احتمال اينكه به عنوان نفقه پذيرفته شود هست.
با سلام آقای وکیل من ازدواج کردم حدود ۱۵ ساله با مردی که هیچ حسی بهش ندارم دو تا پسر دارم شوهرم هر بلایی که بگی سرم آورده است. خیانت، اعتیاد، قمار، مشروبات الکلی، حتی زمان زایمانمم تک و تنها بودم تو این ۱۵ سال همش بحث و دعوا داشتم باهاش قهر کردم بعد از مدتی منو به زور برمیگردونند. آخرین بارم یک سال پیش رفتم وکیل گرفتم اما حتی یک بار هم وکیله کاری برام نکرد. حتی یک بار دادگاه نیومد. آخرشم با دعوا این چیزها یک ماه پیش بازم برگشتم. دیروزم کتک خوردم آقای وکیل لطفا بهم بگین من چطوری طلاق بگیرم؟ ازتون خواهش میکنم بهم کمک کنین برای طلاق شوهرم خیلی حیله گره خیلی. راه چاره برای طلاق بهم بگین لطفاً
سلام وقت بخیر
در صورت وجود آثار ضرب و جرح، شما میتوانید بامراجعه به پزشکی قانونی نامه بگیرید و شکایت کیفری نمایید. اگر ایشون نفقه پرداخت نمیکنند یا حُسن معاشرت ندارند و ادامه زندگی برای شما طاقت فرسا میباشد امکان جدایی و طلاق میباشد و این اقدام صرفا درگروه وکلا پاسارگاد امکان پذیر است.