توقیف خانه در رهن بانک امکان پذیر است اما بر اساس نظر قانونگذار دارای شرایط خاص خود می باشد. در واقع بنا به مراودات بین اشخاص و بانک ها ممکن است ملکی که در مالکیت اشخاص است به عنوان مال مرهونه به بانک برای اموری نظیر گرفتن وام و غیره معرفی گردد. در این موارد، ملک شخص در رهن بانک قرار میگیرد. به این دلیل که اگر وی نتوانست قروض خود را به بانک پرداخت نماید بانک بتواند از محل مال مرهونه و فروش آن طلب خود را از او بگیرد. حال ممکن است شرایطی به وجود آید که شخص مورد نظر، طلبکاران دیگری به جز بانک نیز داشته باشند و آنها بخواهند ملک شخص را توقیف کنند تا با فروش آن بتوانند طلب خود را بگیرند.
حال اگر خانه مذکور توقیف بانک باشد، چه باید کرد؟ از طرفی نه می توان حق رهن بانک نسبت به ملک را نادیده گرفت و نه می توان حق توقیف اموال شخص مذکور توسط طلبکار را نادیده گرفت. در اینگونه موارد بنا به شرایطی قانونگذار توقیف خانه در رهن بانک را امکان پذیر کرده است. همچنین رفع توقیف اموال نیز توسط دادگاه بنا به شرایط امکانپذیر است.
آیا خانه در رهن بانک قابل توقیف است؟
بطور کلی نمی توان گفت که توقیف خانه در رهن بانک امکان پذیر است یا خیر؟ برای پاسخ به این سوال باید شرایط خانه مورد نظر را بررسی کنیم. ابتدا سوالات زیر را از خود می پرسیم:
- آیا فرد بدهکار فقط همان یک خانه را دارد و این خانه برای زندگی او متعارف است یا غیر متعارف؟
- آیا ارزش ملک بیشتر از طلب بانک می باشد؟
شرایط ملک قابل توقیف در رهن بانک
اولین شرط برای توقیف کردن خانه در رهن بانک این است که منزل مذکور برای زندگی فرد نامتعارف باشد. به عبارتی بیشتر از نیاز او و خانواده اش باشد. در واقع بر اساس قانون هر فرد حق دارد منزل مسکونی متعارف و متناسب با نیازهای خود و خانواده اش داشته باشد.
این حق به هیچ عنوان قابل اسقاط نیست. در نتیجه به صورت اصولی بایستی بگوییم توقیف خانه در رهن بانک با توجه به این شرط امکان پذیر نیست.
مگر اینکه ارزش ملک مذکور بیشتر از یک ملک متعارف برای زندگی فرد بدهکار و خانواده اش باشد. البته تنها به میزان مازاد ارزش متعارف می توان ملکی که در رهن بانک است را توقیف کرد.
شرط دیگری که وجود دارد این است که ارزش ملک بیشتر از طلب بانک باشد. بر همین اساس با توجه به صورت جلسه نشست قضایی برگزار شده توسط استان البرز در تاریخ چهارم آبان ماه سال ۱۳۹۵ باید گفت اگر ارزش ملک مورد رهن بیشتر از طلب بانک باشد، نسبت به مازاد آن، طلبکار ثانی می تواند ملک را توقیف کند.
به عنوان مثال اگر طلب بانک ۱۰ میلیارد باشد و قیمت ملک مورد نظر ۱۵ میلیارد، طلبکارهای دیگر می توانند نسبت به مازاد طلب بانک یعنی ۵ میلیارد تومان، ملک مورد نظر را توقیف کنند. در این شرایط خانه مذکور به مزایده گذاشته شده و ضمن صاف کردن طلب بانک با سایر طلبکاران نیز تسویه می گردد.
خانه در رهن بانک جزء مستثنیات دین مهریه محسوب می شود؟
مستثنیات دین اموالی هستند که بر اساس مقررات و قوانین، قابل توقیف یا فروش نیستند. به عبارتی طلبکار برای زنده کردن طلب خود نمی تواند از طریق توقیف و فروش این اموال اقدام نماید. حال ماده ۲۴ قانون اجرایی محکومیت های مالی مصادیق مستثنیات دین را در هشت بند مشخص و معین کرده است. بند اول ماده مذکور عنوان می کند: «منزل مسکونی که عرفاً در شأن محکومٌ علیه در حالت اعسار او باشد». به عبارتی منزل مسکونی مورد نظر باید مورد نیاز شخص بدهکار باشد و مناسب یک شخص مدیون محسوب شود.
در نتیجه اینکه خانه در رهن بانک جزو مستثنیات دین محسوب می شود یا خیر بستگی به این دارد که آیا خانه مذکور مطابق با نیازهای متعارف شخص بدهکار می باشد یا نه؟ به عنوان مثال، اگر فردی که دارای یک خانواده سه نفره می باشد، ۱۰۰ میلیارد بدهی داشته باشد و خانه او که در زعفرانیه تهران واقع شده دارای مساحت ۷۰۰ متری و ارزش ۱۵۰ میلیاردی باشد، این خانه متناسب با نیازهای متعارف او و خانواده اش نیست. در نتیجه جزو مستثنیات دین محسوب نمی شود. پس این موضوع که چه خانه ای جزو مستثنیات دین است و چه خانه ای جزو آن نیست به عرف جامعه باز می گردد که قاضی بر اساس آن تصمیم گیری خواهد نمود. برای درک بهتر این موضوع بهتر است در زمینه اموال قابل توقیف برای مهریه با وکیل باتجربه مشاوره حقوقی نمایید.
مراحل توقیف خانه در رهن بانک چگونه است؟
توقیف خانه در رهن بانک تنها نسبت به مازاد طلب بانک با رعایت شرایط مذکور در این نوشته امکان پذیر است. برای انجام این کار ابتدا فرد طلبکار بایستی توقیف خانه در رهن بانک را از دادگاه بخواهد. دادگاه پس از بررسی شرایط لازم، نسبت به توقیف خانه مذکور حکم داده و اجرائیه صادر می کند. در همین راستا ماده ۵۴ قانون اجرای احکام مدنی عنوان می کند: «اگر مالی که توقیف آن تقاضا شده وثیقه دینی بوده یا در مقابل طلب دیگری توقیف شده باشد قسمت اجرا به درخواست محکوم له توقیف مازاد ارزش مال مزبور را حسب مورد به اداره ثبت یا مرجعی که قبلاً مال را توقیف کرده‌است اطلاع می دهد در این صورت اگر مال دیگری به تقاضای محکوم له توقیف شود که تکافوی طلب او را بنماید از توقیف مازاد رفع اثر خواهد شد».
پس از انجام مراحل فوق الذکر جهت توقیف خانه در رهن بانک باید بر اساس ماده ۱۲۶ آیین نامه اجرای اسناد رسمی، مزایده صورت گیرد. این ماده عنوان می کند: «مزایده حضوری است. این مراسم در یک جلسه از ساعت ۹ تا ۱۲ برگزار می شود. سپس در صورتی که مال بازداشتی یا مورد وثیقه در جلسه مزایده خریدار پیدا نکند مال با دریافت حق الاجرا و حق مزایده به قیمتی که مزایده از آن شروع می شود به بستانکار واگذار می شود. همچنین اگر مازاد بر طلب داشته باشد از بستانکار وصول می گردد».
لازم به ذکر است که همواره به شما پیشنهاد می شود از تخصص و تجربه وکیل ملکی بهره مند شوید. به همین منظور ما در گروه وکلای پاسارگاد در کنار شما عزیزان هستیم تا بهترین نتایج را رقم بزنید.
ثبت ديدگاه