تخریب در اصل به معنای از بین بردن و ویران کردن است، به صورتی که این عمل عمدی انجام شود. قانون جمهوری اسلامی ایران، در خصوص اصل جرم تخریب هیچ تعریف خاصی بیان نکرده است، تنها به مصادیق تخریب، که تخریب اموال عمومی و خصوصی از آن جمله اند، اشاره نموده است.
زمانی که صحبت از تخریب اموال عمومی به میان می آید. ابتدا باید بدانیم اموال عمومی چه هستند؟ هر آنچه که به شخص خاصی متعلق نباشد، و تمامی مردم به یکسان در استفاده از آن سهیم باشند اموال عمومی هستند. این اموال می توانند آسانسورها، اماکن تاریخی، صندلی های مترو و اتوبوس، سینماها، بانک های دولتی، چراغ های راهنمایی، کتابخانه های عمومی و… باشند.
علاوه بر موارد یاد شده، طبق قانون هر آنچه جزو ثروت های عمومی به شمار می رود، همچون رودخانه ها، کوه ها، بیشه ها، زمین ها، معادن، جنگل ها و … جزو اموال عمومی به شمار می روند. در صورت تخریب هر یک از این اموال، مجرم به جرم تخریب اموال عمومی تحت پیگرد قرار خواهد گرفت.
خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲ – ۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)
شرایط وقوع جرم و موضوع جرم تخریب
جرم تخریب اموال عمومی جزو دعاوی کیفری می باشد. از این رو باید ارکان وقوع جرم و حتی موضوع جرم تخریب را بشناسیم. موضوع جرم تخریب خود به سه دسته اسناد، اموال و اشیا دسته بندی می شود. طبق اصل ۴۶ و ۴۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قانون از هر آنچه تحت مالکیت اشخاص باشد حمایت می کند. هیچ کس حق ندارد به این اموال تعرض نماید. در این صورت به جرم تخریب اموال عمومی تحت پیگرد قرار می گیرد.
اشخاصی که به صورت عمدی اقدام به ارتکاب جرم تخریب اموال عمومی نمایند، باید دارای قصد مجرمانه باشند. باید بدانند که اموالی که تخریب نموده اند، جزو اموال عمومی به شمار می رود و متعلق به مردم است.
در این صورت اگر کسی با این تصور که مال مورد تخریب، جزو اموال خصوصی شخصی خاص بوده است، مرتکب جرم تخریب شود، از نظر عنصر روانی، مرتکب جرم تخریب اموال عمومی و جرایم علیه امنیت عمومی نشده است. پس باید بگوییم از جمله مهمترین شرایط وقوع جرم تخریب، اراده ارتکاب و قصد مجرمانه می باشد.
ارکان اصلی تحقق جرم تخریب
اصولا جرم تخریب نیز همچون دیگر جرایم، دارای ارکان خاصی می باشد. ارکان جرم به دو دسته رکن مادی و رکن روانی تقسیم می شوند.
رکن روانی: جرم تخریب یک نوع جرم عمدی به شمار می رود. از نظر قانون صرف ضرر وارد نمودن از ناحیه مرتکب، برای تحقق جرم تخریب اموال عمومی کافی است. پس از این رو تخریب اگر غیر عمدی انجام شود، حتی مرتکب به دنبال نتیجه ای نبوده باشد، باز هم جرم می باشد.
رکن مادی: این جرم تنها در صورتی محقق می شود، که فعل از سوی مرتکب انجام شده باشد. یعنی مرتکب حتما باید با صدمه زدن و یا خسارت وارد کردن به اموال، جرم تخریب اموال عمومی را انجام داده باشد. از این رو ترک فعل، حتی اگر منجر شود اموال شخص ضرری ببینند، جرم تخریب صورت نگرفته است.
مجازات جرم تخریب اموال عمومی
طبق قانون مجازات اسلامی ماده ۶۷۵، هر کس به صورت عمد اقدام به تخریب، یا آتش کشیدن اموال همچون هواپیما، جنگل، کارخانه، ساختمان، کشتی، مزارع و .. نماید، مجرم شناخته شده و به حبس از دو تا ۵ سال محکوم می شود.
علاوه بر آن اگر کسی اقدام به آتش کشیدن، یا تخریب اموال عمومی نماید، به گونه ای که استفاده از این اموال میسر نباشد و از کار افتند، به حبس از سه ماه تا ده سال محکوم خواهد شد. اگر کسی مبادرت به انجام هر یک از این جرایم نماید، یعنی تنها اقدام به شروع جرم تخریب کند، به مجازات یک تا سه سال حبس محکوم خواهد گردید.
نکته حقوقی در مورد مجازات این دسته از جرایم، این است که مجرم علاوه بر تحمل حبس، باید خسارات وارد شده به اماکن عمومی را نیز جبران نماید. یعنی اگر کسی اقدام به تخریب اموال عمومی نمود، دادسرا اقدام به صدور کیفر خواست نموده و پرونده به دادگاه کیفری فرستاده خواهد شد.
پس از آن دادگاه موظف است علاوه بر رسیدگی به جرم تخریب، در صورت درخواست شاکی، به مسئله جبران خسارت نیز رسیدگی نماید. برای تنظیم دادخواست مطالبه خسارت می توانید به بهترین وکیل مراجعه نمایید.
خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲ – ۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)
مرجع صالح برای رسیدگی به جرم تخریب
پس از این که شکواییه ای توسط شاکی علیه مرتکب جرم تخریب تنظیم گردید، باید به دادسرا تقدیم گردد. پس اولین مرجع صالح برای رسیدگی به جرم تخریب، دادسرا و دادگاه عموم محل وقوع جرم می باشد. در صورتی که جرم تخریب اموال عمومی صورت گرفته باشد، دادستان به عنوان مدعی العموم صالح به رسیدگی این پرونده می باشد.
دادسرا پس از تحقیق در مورد جرم ارتکاب یافته، پرونده را برای ادامه رسیدگی به دادگاه کیفری ارسال می کند.
از جمله مواد قانونی در حوزه تخریب اموال می توانیم به موارد زیر اشاره نماییم.
- تخریب و تعریق اسناد و اموال دولتی: ماده ۶۸۲، ۵۴۳ و ۵۴۶ قانون مجازات اسلامی
- تعریق و تخریب اموال شخصی: ماده های ۶۷۵، ۶۷۷، ۶۸۰، ۶۸۱، ۶۸۳، ۶۸۴، ۶۸۵، ۶۸۶ قانون مجازات اسلامی
- تخریب اموال عمومی، وسایل و تاسیسات: ماده های ۶۷۸ و ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی
- تخریب اموال فرهنگی و تاریخی: ماده قانونی های ۵۶۰، ۵۶۴، ۵۸۸ قانون مجازات اسلامی
ثبت ديدگاه