حق خروج از کشور زنان یکی از مسائلی است که اختلاف نظر ها در آن بسیار بالاست. این قانون طی سال های گذشته مخالفان و موافقان سرسختی داشته است. اما در هر صورت اجازه خروج از کشور زنان یک قانون در کشور محسوب می شود و ما وظیفه ای جز تمکین به قانون نداریم. چالش بر انگیز ترین نکته در مورد حق خروج از کشور زنان را می توان در بند سه ماده ۱۸ قانون گذرنامه مشاهده کرد:
” برای اشخاص زیر با رعایت شرایط مندرج در این ماده گذرنامه صادر می‌شود:
- اشخاصی که کمتر از ۱۸ سال تمام دارند و کسانی که تحت ولایت و یا قیمومیت می‌باشند با اجازه کتبی ولی یا قیم آنان.
- مشمولین وظیفه عمومی با اجازه کتبی اداره وظیفه عمومی.
- زنان شوهردار و لو کمتر از ۱۸ سال تمام با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه که مکلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست یا رد آن حداکثر ظرف سه روز اعلام دارد کافی است. زنانی که با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی که شوهر خارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی باقی مانده‌اند از شرط این بند مستثنی می‌باشند. “
خط پاسخگویی وکلای پاسارگاد : ۰۹۲۲۸۰۲۹۸۴۲
اجازه شوهر برای خروج از کشور همسر
بر اساس بند ۳ ماده ۱۸ قانون گذرنامه زن شوهردار برای خروج از کشور نیاز به اجازه رسمی شوهر خود دارد. مگر این که این اجازه قبلا با حکمی بلاعزل اجازه خروج از کشور به همسر داده شده باشد.
بر اساس این حکم شوهر حق دارد به هر دلیلی مانع از خروج زن خود از کشور شود. اتفاقی که در سال های گذشته هر از گاهی برای ورزشکاران برتر زن ایرانی رخ داده است. این موضوع باعث شد که در سال های گذشته تلاش هایی برای تغییر یا تصحیح این قانون صورت بگیرد که تا به امروز بی نتیجه مانده است. برای دریافت مشاوره حقوقی تلفنی میتوانید با گروه وکلای پاسارگاد در تماس باشید.
دریافت حکم دادگاه برای حق خروج از کشور زنان
توجه داشته باشید که اجازه خروج از کشور یک حق برای شوهر محسوب می شود. این حق در قانون غیر قابل انتقال است و همین موضوع باعث شده است که در برخی موارد شوهر بدون هیچ دلیل و استدلال منطقی یا با اهداف دیگری مانند دریافت پول و … مانع از خروج همسر خود از کشور می شود.
ظاهرا در بند سه ماده ۱۸ قانون گذرنامه در مورد اجازه خروج از کشور زنان به جز شوهر، دادستانی محل زندگی نیز امکان اعلام نظر در این باره را دارد. در کلام ساده تر در صورتی که دادستانی تشخیص بدهد که سفر زن ضروری و دلایل مرد غیر منطقی است این امکان را دارد که با دریافت ضمانت نقدی و ثبت اطلاعات مربوط به سفر اجازه خروج از کشور را صادر کند. اما این موضوع چندان عملی نمی شود. چرا که عملا تشخیص ضروری بودن سفر یک امر کاملا کیفی و تحلیلی است و هیچ متر و معیار مشخصی ندارد. به طور مثال اگر قرار بودن این بخش از قانون اجرایی شود احتمالا باید در مورد زنان ورزشکار ایرانی اجازه خروج از کشور توسط دادستانی صادر می شد. البته مسلماً برای این کار زن باید نسبت به دریافت این اجازه نامه از دادگاه یا دادستانی اقدام کند.
بخش دیگری از بند سه ماده ۱۸ قانون گذرنامه در مورد حق خروج از کشور، دو گروه از زنان را از این قانون مستثنی کرده است. اول زنانی که با همسرشان در خارج از کشور زندگی می کنند. در این حالت خروج آن ها از ایران مشمول قانون حق خروج از کشور زنان نمی شود. همچنین زنانی که شوهر خارجی اختیار کرده اند نیز مشمول این قانون نمی شوند. در کلام ساده تر این حق شامل مرد خارجی نمی شود، حتی اگر زن ایرانی داشته باشد.
حق خروج از کشور دختران زیر ۱۸ سال
اما به جز زنان شوهر دار گروه های دیگری از بانوان در ایران زندگی می کنند که بهتر است در مورد حق خروج از کشور آن ها نیز صحبت کنیم.
در مورد دختران زیر ۱۸ سال که ازدواج نکرده اند، حکم خروج از کشور آن ها بر اساس حکم خروج از کشور افراد زیر ۱۸ سال است. یعنی نیاز به داشتن اجازه نامه رسمی از ولی قهری خود (پدر یا جد پدری) دارند.
دختران مجرد بالای ۱۸ سال هیچ محدودیتی در دریافت گذرنامه و خروج از کشور ندارند. در واقع حق خروج از کشور زنان در مورد دختران مجرد بالای ۱۸ سال وجود ندارد. این دختران قادر هستند بدون نیاز به هیچ اجازه نامه ای نسبت به خروج از کشور اقدام کنند.
اما نکته مهم اینجاست زنان مطلقه تا سن ۴۰ سالگی نیاز به کسب اجازه نامه از ولی قهری خود (پدر یا جد پدری) هستند. اما بعد از سن ۴۰ سالگی این گروه از زنان نیز می توانند بدون نیاز به کسب اجازه از کسی نسبت به دریافت گذرنامه و خروج از کشور اقدام کنند.
همانطور که مشخص است چالش برانگیزترین بخش حق خروج از کشور زنان، مربوط به زنان شوهردار است که سعی شد در این جا توضیحی کامل و کافی در این باره داده شود.
ثبت ديدگاه