5/5 - (2 امتیاز)

طبق قانون اسلامی تمامی زوج ها بعد از امضاء عقد نامه برخی حقوق و تکالیف را بر عهده می گیرند. یا به نوع دیگر این حقوق و تکالیف بر اثر امضای عقدنامه بر ذمه آنها قرار می گیرد. آیا زن حق دارد پیش از امضای عقدنامه برخی شروط را برای مرد تعیین نماید؟ از جمله شرط تنصیف اموال و دارایی های همسر بعد از عقد. این شروط ضمن عقد در عقد نامه مطرح شده و قانونی به شمار می روند. 

طبق ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی، زوجین می توانند در عقد نامه خود هر شرطی را که مخالف با مقتضای عقد نباشد ذکر کنند. یکی از ای شروط که مخالف با مقتضای عقد نمی باشد، شرط تنصیف اموال از سوی زوجه می باشد. این شرط بر اساس مصوبه شورای عالی قضایی، در سال های ۶۱ و ۶۲ برای درج در عقد نامه ابلاغ گردید. 

طبق این شرط در صورتی که تقاضای طلاق از سوی زوجه صادر نشود، یا این که طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق از سوی زوج به دلیل تخلف زن از وظایف زناشویی یا بروز سوء اخلاق نباشد، زوج می تواند به شرط تنصیف اموال از سوی زوجه عمل نموده و تا نصف دارایی خود را که در ایام زناشویی به دست آورده است، یا معادل آن را به زوجه خود منتقل نماید. 

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲ – ۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

شرایط شرط تنصیف اموال طبق قانون

مسلما هر شرطی که پیش از دوران عقد یا در زمان انعقاد عقد از سوی زوجه مطرح می شود، طبق قانون شرایطی برای تحقق خواهد داشت. از این میان شرط تنصیف نمودن اموال زوج که توسط زوجه مطرح می شود نیز دارای شرایط خاصی می باشد. از جمله این شرایط باید به موارد زیر اشاره نماییم. 

  • شرط تنصیف اموال مربوط به بعد از طلاق می باشد. از این رو زن نمی تواند در طول دوران زندگی یا پس از فوت همسر خود، خواستار نصف شدن اموال ایشان گردد.
  • طلاق در صورتی که از سوی زوج مطرح شود، زوجه می تواند تقاضای تنصیف اموال ایشان را نماید. اما در صورتی که تقاضای طلاق از سوی زن صادر شده باشد، حال به دلایل مختلفی همچون اعتیاد همسر، یه محکومیت به حبس طولانی شوهر و …، درخواست شرط تنصیف اموال از سوی زن موثر واقع نخواهد شد.
شرط تنصیف اموال
  • اگر درخواست طلاق از سوی مرد به دلیل تخلف زن از انجام وظایف زناشویی باشد، یا به دلیل سوء رفتار و اخلاق زن، مرد اقدام به طلاق نماید، باز هم زن نمی تواند خواستار نصف شدن اموال شوهر خود بعد از طلاق باشد.
  • در مواقعی که زن و مرد به صورت طلاق توافقی اقدام نمایند، شرط تنصیف اموال به طور کلی منتفی می گردد.

تمامی این موارد در خصوص اموالی صدق می کنند که مرد بعد از ازدواج و در طول دوران زندگی زناشویی به دست آورده است. اموالی که مرد پیش از ازدواج به دست آورده باشد، مشمول این شرط واقع نخواهد شد. 

شرط تنصیف اموال در عقد نامه

معمولا شرایط خاصی برای تنظیم چنین شرطی در ضمن عقدنامه وجود ندارد. اما به طور کلی می توان شرط نصف شدن اموال مرد بعد از طلاق را در عقد نامه به صورت مطلق ذکر نمود. به این صورت که در عقدنامه ذکر شود که در صورتی که به هر دلیلی بین زوجین طلاق صورت پذیرد، اموال باید بین هر دو آنها به صورت مساوی تقسیم گردد. 

یا این که معادل قیمت سهم به زوجه پرداخت شود. البته لازم به ذکر است که قید شرط تنصیف اموال در عقدنامه، تنها بر ذمه مرد نخواهد بود. یعنی در صورتی که زن در زمان تاهل خود با همسرش اموالی را به دست آورد، باید پس از جدایی نیمی از اموال خود را به مرد دهد. 

نکته دیگری که باید به آن اشاره نمود، تنظیم شرط تنصیف اموال به صورت کامل است. نه فقط نصف شدن اموال بعد از ازدواج. این مسئله منجر می شود تا در زمان طلاق تمامی اموال زن و مرد حتی پیش از ازدواج نیز در زمره اموالی قرار گیرد که باید نصف شود. 

مسلما این شرط با وجود مزایایی که می تواند برای زوجه داشته باشد، معایبی را نیز به همراه خواهد داشت. آن هم در صورتی است که زن در طول دوران زندگی زناشویی به اموالی بیشتر از اموال همسر خود دست یافته باشد. 

نکات حقوقی شرط نصف شدن دارایی 

همانطور که مشخص گردید هیچ مقرره قانونی در مورد شرط تنصیف اموال در قانون بیان نشده است. از این رو از نظر قانونی زوج هیچ تکلیفی بر پرداخت نیمی از دارایی های خود به زوجه نخواهد داشت. می توانید در صفحه هشتم قباله ازدواج شاهد این مسئله باشد که شرط نصف شدن دارای در ان به خوبی قید گردیده است. 

علاوه بر آن محلی برای امضای زوج و زوجه نیز در انتهای آن تعیین شده است. در صورتی که زوج اقدام به امضای این شرط نکند، عملا شرط تنصیف اموال هیچ جایگاهی در روابط زوجین بعد از طلاق نخواهد داشت. همانطور که قانون بیان نموده است، در صورتی که زوج بعد از عقد ادعا نماید که متوجه این شرط در عقدنامه نشده است و بدون اطلاع آن را امضا نموده است، ادعای ایشان در هیچ محکمه ای پذیرفته نخواهد شد. 

از این رو لازم است حتما پیش از امضای عقدنامه تمامی صفحات را با دقت مطالعه نمود و از تمامی شروط بیان شده از جمله شرط تنصیف اموال مطلع گردید.

انتقال اموال به غیر قبل از اجرای تنصیف اموال

نکته دیگری که باید در خصوص شرط نصف شدن اموال و دارایی ها بعد از طلاق بیان نماییم، این است که برخی از مرد ها عمل خاصی انجام می دهند. یعنی با علم به شرط تنصیف اموال، تعمدا اموال خود را پیش از طلاق به دیگری منتقل می نمایند. 

تا زوجه از نصف اموال آنها سهمی نبرد. در این حالت مرد طبق قانون هیچ جرمی مرتکب نشده و مرتکب جرم فرار از دین نشده است. لازم است بیان نماییم که طبق ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی زوجین می توانند شرط نصف کردن دارایی های خود را تغییر دهند. 

یعنی می توانند در عقد نامه ذکر نمایند که چه طلاق از سوی زوج، چه از سوی زوجه باشد، شرط تنصیف اموال تحقق یابد. یا این که نصف اموال زوجه نیز بعد از طلاق به زوج تعلق گیرد.