5/5 - (1 امتیاز)

یکی از مسائل عمده ای که امروزه در جامعه‌ی ما بسیار شایع است و به آن توجه می شود، نوع مدرک تحصیلی افراد می‌باشد. به بیانی بهتر می‌توان گفت که مدرک گرایی جامعه باعث شده است تا بسیاری از افرادی که خواهان جایگاه شغلی و اجتماعی بالایی می‌باشند به سراغ راه‌هایی همانند جعل مدرک تحصیلی بروند و به بهانه‌ی ارتقای جایگاه اجتماعی و بدست آوردن درآمد بیشتر، جز مرتکبان جرم می‌شوند و به مجازات جعل مدرک تحصیلی محکوم می‌شوند.

طبق آمار بدست آمده در سال‌های اخیر، تعداد زیادی از افراد امروزه اقدام به جعل مدرک تحصیلی می‌کنند و مرتکب جرم می‌شوند. متاسفانه تعداد آنها نیز هر روز در حال افزایش است و این در حالی است که در برخی از موارد نیز از این مدارک جعلی در محیط های اجتماعی مختلف استفاده می کنند و باعث تضییع حقوق دیگران می‌شوند.

خط پاسخگویی وکلای دادگستر : ۲۲۹۲۰۵۶۲ – ۰۲۱ (۲۰ خط ویژه)

تعریف جرم جعل

قبل از آنکه بخواهیم به طور کلی با مجازات جعل مدرک تحصیلی آشنا شویم، بهتر است با تعریف جامع و کاملی را از جرم جعل آشنا شویم تا بتوانیم بهتر این موضوع را درک کنیم.

معنای لغوی کلمه‌ی جعل، منقلب نمودن و دگرگون کردن می باشد. در معنای حقوقی نیز جعل به عملیات متقلبانه ای می‌گویند که باعث ضرر رساندن به دیگران و ایجاد خسارت مالی و معنوی می‌شود. اصطلاح عامه جعل در مواقعی اتفاق می افتد که در سندی عادی یا رسمی، اطلاعات اشتباهی نوشته می‌شود و یا بدون اجازه‌ی صاحب آن در آن تغییراتی ایجاد می‌شود و یا به طور کلی سندی دروغین  ایجاد می شود تا برای استفاده خود و دیگران و با حیله استفاده شود و اعتبار قانونی نداشته باشد.

مجازات جعل مدرک تحصیلی

به این موضوع توجه داشته باشید که جعل به دو نوع مادی و معنوی تقسیم می‌شود. هنگامی که از جعل مادی صحبت میکنیم، در حقیقت به ماده‌ی ۵۲۳ تعزیرات می توان استناد کرد. در این ماده آمده است که:

جعل و تزویر عبارتند از: ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن‌یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر یا بکار بردن مهر دیگری ‌بدون اجازه صاحب آن و نظایر این‌ها به قصد تقلب.

 حال در مورد جعل معنوی می‌توان گفت که در مواقعی که کارکنان دولتی یا مراجع قضایی، بر خلاف حقیقت، مواردی را ثبت کنند که واقعیت نداشته باشد، جعل مادی اتفاق افتاده است.

به عنوان یک قاعده ی کلی می توان گفت که جعل ممکن است در اسناد عادی و رسمی در تمامی جوامع اتفاق بیفتد و جرم جعل مدرک تحصیلی نیز جز مصادیق اصلی جعل می‌باشد.

مجازات جعل مدرک تحصیلی

در ماده ۵۲۷ قانون مجازات اسلام در رابطه با مجازات جعل مدرک تحصیلی آمده است: هرکس مدارک اشتغال به تحصیل، فارغ التحصیلی، تاییدیه، ریز نمرات تحصیلی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی داخل یا خارج از کشور و یا ارزشنامه‌های تحصیلات خارجی را جعل کند و با علم به جعل بودن مورد استفاده قرار دهد علاوه بر جبران خسارت، به حبس از یک تا سه سال محکوم می‌شود.

از ماده‌ی فوق به خوبی می‌توان به این نکته دست یافت که مجازات جعل مدرک تحصیلی جز جرایمی می باشد که مرتکب باید جبران خسارت را برعهده بگیرد و طبق نظر قاضی پرونده، ممکن است محکوم به حبس (از یک تا سه سال) نیز شود و این موضوع بستگی به میزان جرم وی و خسارات مادی و معنوی که به دیگران وارد کرده است، دارد.

 یکی دیگر از نکاتی که می‌توان در تفسیر ماده ی فوق به آن دست یافت آن است که جعل مدرک زیر جز موارد جعل مدرک تحصیلی نمی‌باشند و جز مصادیق جعل اسناد عادی می‌باشند که در ماده ی ۵۳۶ به آنها اشاره شده است:

  • جعل مدرک تحصیلی پایین تر(دیپلم)
  • مدارک حوزوی
  • مدارک موسسات کمک آموزشی
  • مدارک موسسات زبانهای خارجی و …

بنابراین در صورتی که شخصی به جعل اسناد عادی (موارد بالا) بپرداز باید جبران خسارت (سه تا دوازده میلیون) یا به حبس (شش ماه تا دو سال) نیز محکوم شود.

تخفیف مجازات جعل مدرک تحصیلی

اکنون ممکن است برای بسیاری از افراد این سوال پیش آید که آیا در قانون مجازات اسلامی در رابطه با موضوع

 مجازات جعل مدرک تحصیلی، تخفیف یا معافیت وجود دارد یا خیر ؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که مجازات جعل مدرک تحصیلی از جمله مواردی می‌باشد که در قانون مجازات برای آن تخفیف و معافیت در نظر گرفته شده است و در رابطه با آن میتوان به ماده‌ی ۵۳۱ قانون مجازات اسلامی اشاره کرد:  اشخاصی که مرتکب جرایم مذکور (از جمله جعل مدرک تحصیلی) شده اند هرگاه قبل از تعقیب، به دولت اطلاع دهند و سایر مرتکبین را در صورت بودن، معرفی نمایند یا بعد از تعقیب، وسایل دستگیری آنها را فراهم نمایند، حسب مورد در مجازات آنها تخفیف داده می شود و یا از مجازات معاف خواهند شد.

طبق این ماده اصلی‌ترین مواردی که می‌تواند به مرتکبان جرم جعل کمک کند تا دارای معافیت و تخفیف در کیفر شوند آن است که با ماموران مربوط به محاکم قانونی که به پرونده رسیدگی می کنند همکاری کند.

 مجازات جعل مدرک تحصیلی دانشگاه های خارج از کشور

در سال های اخیر، بسیار دیده شده است که برخی از افراد اقدام به جعل مدرک تحصیلی دانشگاه های خارجی می‌کنند  این موضوع باعث ایجاد اختلال در دستگاه آموزشی کشور می‌شود. مرتکبان این جرم نیز طبق قانون به مجازات جعل مدرک تحصیلی محکوم می‌شوند.

همانطور که میدانید افرادی که در خارج از کشور مشغول به تحصیل می‌شوند و پس از اخذ مدرک خود وارد کشور می‌شوند باید به دنبال تاییدیه ی وزارت علوم باشند تا مدرک آنان در داخل کشور نیز دارای اعتبار قانونی شود.

وزارت علوم در چنین مواقعی وظیفه دارد تا مدارک تحصیلی مربوطه را با دقت موذد بررسی و تحلیل قرار دهد و تا در صورت جعلی بودن این مدارک، مجازات جعل مدرک تحصیلی را به مقامات ذیصلاح اطلاع رسانی کنند.